Szósty sezon produkcji CBS nosi tytuł "Red John: The Final Chapter". Choć nie wiemy, czy na nim skończy się cały Mentalista, na pewno zobaczymy finałowy pojedynek między Patrickiem Jane a zabójcą jego żony i córki. Bruno Heller, twórca serialu, przed wakacjami zapewnił, że tożsamość tego drugiego poznamy jeszcze w roku 2013. Jak do tej pory każdy kolejny odcinek coraz bardziej przybliża nas do rozwiązania zagadki i trudno przewidzieć, kiedy nastąpi moment, na który wszyscy czekamy. Zwiastun najbliższego odcinka sugeruje, że być może dzielą nas od tego już tylko dni. Z drugiej strony wiemy, że ósmy epizod tej serii będzie nosić - oczywisty, ale bardzo znaczący - tytuł "Red John". Po nim też po raz pierwszy w historii serialu (nie licząc pilota) nazwa odcinka nie będzie miała nic wspólnego z czerwienią. Dotychczas zawsze było jakieś odniesienie do tego koloru lub czegoś podobnego, jak np. szkarłat, krew czy rubin.
Kiedy rozpocznie się pościg za konkretną osobą? Odkrycie prawdziwej tożsamości Red Johna na razie wciąż przed nami. Niedawno przedstawiliśmy siedem naszych teorii na ten temat, teraz zadajemy sobie to pytanie jeszcze raz, ale skupiając się wyłącznie na faktach. Sporządziliśmy spis odcinków, w których sprawa seryjnego mordercy jest kluczowa, i opisaliśmy, czego w nich się dowiadujemy. To dobra okazja, by przypomnieć sobie i obejrzeć po raz drugi wybrane epizody lub - jeśli ktoś nie oglądał serialu w ogóle - sposób na to, by szybko być z nim "na bieżąco". Tych pierwszych przed spoilerami przestrzegać nie trzeba; tym drugim nie radzimy czytać nic poza tytułami odcinków do obejrzenia.
[image-browser playlist="586562" suggest=""]
SEZON PIERWSZY
01x01 Pilot, 01x11 Red John’s Friends, 01x23 Red John’s Footsteps
Najbardziej przerażający morderca, którego oglądamy obecnie w serialu, pojawia się od razu w pilotażowym odcinku Mentalisty. Jak przystało jednak na krewnego diabła, nie dowiadujemy się, z kim mamy do czynienia. Flashbacki Patricka Jane’a budują przed nami historię sprzed pięciu lat i powoli stajemy się świadomi tego, z kim agenci będą się mierzyć. Red John, najgroźniejszy morderca w historii zmagań CBI, do momentu, w którym go poznajemy, zabił dziewięć kobiet i jednego mężczyznę, w tym żonę i córkę Patricka. Z przesłanek w kolejnych odcinkach jesteśmy w stanie określić rozpoczęcie jego morderczej działalności na koniec lat 90., co jednak odrobinę weryfikuje sezon piąty. Obrzydliwą regularność w swojej psychozie wypracował on jednak na przełomie nowego tysiąclecia. Do momentu zamordowania rodziny Patricka Red John, mimo że ścigany przez policję, nie miał konkretnego wroga, który oddałby wszystko, aby go dopaść. Sytuacja zmienia się, gdy po wyjściu z depresji Jane zgłasza się do CBI i zostaje konsultantem, co ułatwia mu dostęp do akt Red Johna, a pościg za mordercą wprowadza na nowy, wyższy poziom.
Poza pilotem większa część pierwszego sezonu wspomina go jedynie epizodycznie, a odcinków skupionych na postaci jest zaledwie trzy. Pod koniec pierwszej serii dostajemy jednak sporo wskazówek na temat samego Red Johna. W trakcie badania sprawy zaginięcia dwóch bliźniaczek agenci trafiają na ślad niewidomej kobiety o nazwisku Rosalind, która była kochanką Red Johna, występującego pod nazwiskiem Roy Tagliaferro. W ostatecznej konfrontacji, w której Patrick odkrywa prawdziwą tożsamość jednego ze współpracowników mordercy, sam Red John obserwuje zajście oraz zachowanie swojego głównego przeciwnika. Widzimy jego dłoń trzymającą filiżankę z herbatą, co upewnia nas, że psychopata jest mężczyzną.
[image-browser playlist="586563" suggest=""]
SEZON DRUGI
02x08 His Red Right Hand, 02x23 Red Sky in the Morning
Kolejny sezon praktycznie całkowicie odsuwa Red Johna na boczne tory; sam morderca jest osią zaledwie dwóch odcinków. Za to w finałowej odsłonie możemy pierwszy raz zobaczyć sylwetkę mordercy i usłyszeć jego głos (chociaż sprowadzony do wersji jak najbardziej zakamuflowanej). Pierwszy raz od czasów pilota obserwujemy budzącą spory niepokój relację, która łączy dwóch wrogów.
Mimo że Patrick szczerze nienawidzi Red Johna, to morderca traktuje swojego przeciwnika bardziej jako maskotkę, ciekawostkę, która ośmieliła mu się rzucić wyzwanie, co było praktycznie niemożliwe po traumie, jaką zadał konsultantowi. Przywiązany do krzesła Patrick co prawda nie poznaje twarzy swojego wroga, ale to właśnie w tym odcinku Red John recytuje poemat "Tygrys" autorstwa Williama Blake’a, który później staje się swego rodzaju wezwaniem jego złowrogiej organizacji. Tuż przed odejściem przyznaje się również do porwania przyjaciółki Patricka, Kristiny Frey, która - podobnie jak konsultant siedem lat wcześniej - odważyła się mówić o Red Johnie w mediach. Zapłaciła za to cenę może nie tak wysoką jak Patrick Jane, ale konsekwencje swojej lekkomyślności okazały się dla niej równie przerażające.
[image-browser playlist="586564" suggest=""]
SEZON TRZECI
03x03 The Blood On His Hands, 03x09 Red Moon, 03x16 Red Queen, 03x23-24 Strawberries and Cream
Pięć odcinków zawierających w sobie pościg za Red Johnem sprawiło, że proceduralne sprawy, którymi zajmuje się na co dzień ekipa Lisbon, zeszły po raz pierwszy na daleki drugi plan. Przełomowy był z pewnością odcinek "Red Moon", w którym jak nigdy wcześniej przekonaliśmy się, że Red John nie tyle znajduje swoich naśladowców, co w pewien sposób "zaraża" ich złem, które ma w sobie. W dziewiątym odcinku mamy więc seryjnego mordercę, który pozornie niezwiązany z Red Johnem, jest jednak częścią jego wielkiej siatki, a na łożu śmierci wypowiada do Patricka słynne słowa "Tygrysie, Tygrysie...". Daje w ten sposób konsultantowi czytelny sygnał, że wiersz Blake’a nie jest przypadkowym doborem Red Johna, który poznaliśmy w drugim sezonie, ale swego rodzaju hasłem jednoczącym wszystkich jego zwolenników (co zostaje rozbudowane w pewien sposób w sezonie szóstym). Niestety podejrzany umiera, pozostawiając Jane’a z przekonaniem, że właśnie natknął się na wierzchołek góry lodowej, która równie szybko ponownie skryła się pod wodą. W podejrzeniach dotyczących całej siatki współpracującej z mordercą upewnia ekipę CBI świadomość nabyta w drugiej części sezonu, że wśród bliskich współpracowników policji znajduje się "wtyczka" Red Johna.
Początkowo podejrzaną o bycie jedną z osób ułatwiających działalność psychopacie zdaje się być szefowa całej jednostki, agentka Hightower, jednak podopiecznym Lisbon udaje się wyeliminować ją z grona podejrzanych oraz zawęzić listę do pięciu osób. Donosicielem oraz zdrajcą okazuje się Craig O’Laughlin, który w swoim oddaniu Red Johnowi posunął się do wejścia w związek z Grace Van Pelt, żeby tylko mieć cenne źródło informacji. Na szczęście zostaje zdemaskowany w finałowym odcinku trzeciego sezonu i zabity, doprowadzając swoim telefonem Patricka do osoby, co do której ten miał pewność, że mierzy się z Red Johnem. W trakcie konfrontacji z tajemniczym mężczyzną siedzącym w kawiarni ten przyznaje się do bycia mordercą oraz wyjawia, że postanowił odejść ze swojej "profesji". Patrick Jane nie dowierza mu jednak i stara się dowiedzieć od niego więcej szczegółów, co doprowadza do bardzo trudnej dla niego sceny, w której mężczyzna wyjawia mu detale dotyczące śmierci jego żony i córki. Tak brutalne słowa wyprowadzają konsultanta z równowagi i zabija on swojego rozmówcę w tłocznym centrum handlowym. Nie odczuwa jednak wyrzutów sumienia, przekonany, że raz na zawsze zakończyła się historia Red Johna.
[image-browser playlist="586565" suggest=""]
SEZON CZWARTY
04x01 Scarlet Ribbons, 04x02 Little Red Book, 04x07 Blinking Red Light, 04x11 Always Bet on Red, 04x13 Red is the New Black, 04x17 Cheap Burgundy, 04x23 Red Rover, Red Rover, 04x24 The Crimson Hat
Czwarty sezon rozpoczyna się tym, czego wszyscy się spodziewali – przeświadczeniem, że Red John nie żyje i Patrick Jane w końcu odnalazł spokój. Okazuje się jednak, że nasz konsultant ma spore kłopoty, wynikające z tego, że przy ciele zabitego mężczyzny nie znaleziono ani broni, ani telefonu, który łączył go z Craigiem O’Laughlinem. Mamy więc Patricka - podejrzanego o to, że stracił rozum - oraz potencjalne lata odsiadki. Na szczęście udaje się ustalić, co stało się z dowodami, ale nikt nie wietrz Jane’owi, gdy ten przekonuje cały wszechświat, że właśnie uwolnił go od seryjnego mordercy. Zamiast tego musi znieść oskarżenia, że pozbawił życia niejakiego Timothy’ego Cartera, spokojnego obywatela i oddanego ojca. Co prawda wychodzi na jaw, że Carter i jego żona byli psychopatami wykorzystującymi dzieci, ale Patrick zaczyna mieć wątpliwości co do tożsamości zabitego przez siebie mężczyzny. Potwierdza je Rosalind, która w kostnicy stwierdza, że twarz martwego nie należy do jej ex-kochanka (którym, jak wiemy, był Red John.)
W czwartym sezonie poznajemy też kolejnego naśladowcę Red Johna, którym jest niejaki Panzer. Patrick Jane odkrywa jego prawdziwe oblicze i w pewien sposób posługuje się nim, by upewnić się, że Red John żyje. W tym celu prowokuje Panzera do rzucenia oskarżeń w stronę mordercy, co skutkuje jak zawsze tym samym – odnalezieniem w krótkim czasie jego zwłok z namalowaną na ścianie charakterystyczną, czerwoną buźką. To upewnia ekipę Lisbon, że morderca nadal jest na wolności i nie zamierza przestać zabijać. Z drugiej strony niszczy to ich sekret – do chwili morderstwa Panzera wszyscy w CBI i FBI byli przekonani, że Red John to już przeszłość, a uniewinniony przed sądem Patrick temu nie zaprzeczał. Teraz pojawienie się ponownie "czerwonej buźki" wzbudza wątpliwości w agentce Darcy z FBI. Postanawia ona sprawdzić okoliczności śmierci mordercy i szybko dochodzi do wniosku, że Red John nadal żyje i nie zawiesił swojej psychopatycznej "działalności". Lisbon i Jane nie potwierdzają jej przypuszczeń, co doprowadza do sytuacji, w której jest ona śledzona przed Red Johna (co, jak wiadomo, nie jest bezpieczne). Śledztwo doprowadza agentkę Darcy do Rosalind, której wizytę składa również jej były kochanek. Niestety, kiedy agenci z CBI docierają do domu niewidomej, nie ma w nim śladu po Red Johnie; znajdują jedynie zwłoki pracownika kostnicy, który wcześniej doprowadził agentkę Darcy do Rosalind po tym, jak ta dowiedziała się o jej identyfikacji zwłok na początku czwartego sezonu. Jest to jedna z nielicznych sytuacji, w której Red John śpieszył się tak bardzo, że nie zdołał pozostawić swojej "czerwonej buźki" na miejscu zbrodni.
Czwarty sezon kończy może nie tyle bezpośrednie starcie z Red Johnem, co sprowokowane przez niego zachowanie Patricka, który udaje załamanie nerwowe, aby dopaść swojego wroga. Na pół roku opuszcza on Sacramento i zwolniony ze służby planuje wywabić Red Johna ze swojej kryjówki. Na zachowanie Jane’a ma wpływ dziesiąta rocznica śmierci jego rodziny, która sprawia, że postanawia on podejść inaczej do kwestii złapania Red Johna. Prowokuje on szefa CBI, który zwalnia go z posady, a następnie ucieka do Las Vegas. Tam poznaje Lorelai Martins, z którą nawiązuje romans i która okazuje się współpracowniczką Red Johna. Lorelai proponuje Patrickowi przyjaźń Red Johna oraz przejście na "ciemną stronę mocy". Jedyną rzeczą, której wymaga od Patricka morderca, jest podarowanie mu martwego ciała Teresy Lisbon. Jane wykorzystuje ten haczyk, po czym doprowadza do sfingowanej śmierci swoich współpracowników z CBI. Niestety fałszerstwo odkrywa agentka Darcy, a informację dalej do Red Johna przekazuje jedna z jego "wtyczek" w FBI. Dochodzi jednak do spotkania Patricka z Red Johnem, w trakcie którego morderca co prawda nie ujawnia się, ale przyznaje konsultantowi, że po raz pierwszy dał się chwilowo nabrać na sztuczkę. Psychopata po raz kolejny proponuje Patrickowi, by ten dołączył do niego w jego szale zabijania, jednak ten zdecydowanie odrzuca propozycję zabójcy swojej rodziny. Przed konsekwencjami odmowy ratuje go grupa FBI, która ostrzeliwuje samochód, licząc na zabicie Red Johna. Po otwarciu drzwi okazuje się, że głos Red Johna był jedynie nagrany, a osobą siedzącą na tylnym siedzeniu i zastrzeloną przez FBI jest Luther Wainwright, szef CBI. Udaje się schwytać Lorelai, ale była kochanka Patricka nie chce zeznawać i próbuje skłócić Patricka z Teresą. Ten obiecuje jej, że pewnego dnia "wyśpiewa" mu ona wszystko, co wie o Red Johnie, i odpowie za swoje czyny.
[image-browser playlist="586566" suggest=""]
SEZON PIĄTY
05x01 The Crimson Ticket, 05x05 Red Dawn, 05x06 Cherry Picked, 05x07 If It Bleeds, It Leads, 05x08 Red Sails in the Sunset, 05x13 The Red Barn, 05x16 There Will Be Blood, 05x18 Behind the Red Curtain, 05x19 Red Letter Day, 05x22 Red John’s Rules
Poza przypomnieniem początków Patricka w CBI piąty sezon serialu doprowadza nas do Red Johna w sporej liczbie odcinków i to głównie dzięki Lorelai Martis. Jane nie ustaje w próbach przywrócenia kontroli CBI nad podejrzaną, a gdy ta trafia do więzienia, on korzysta ze znajomości z Bretem Stilesem, by ją z niego wydostać. Udaje mu się to i nietypowa para stara się uniknąć potencjalnego pościgu, jednak Lorelai szybko dowiaduje się, że jest posądzona o... uprowadzenie Patricka. To wzbudza w niej gniew i niszczy zaufanie, którym zaczynała darzyć konsultanta. W ataku złości wyrzuca mu, że jest bardzo podobny do Red Johna oraz że "dziwi się, iż w chwili, gdy po raz pierwszy uścisnęli sobie dłonie, nie zostali przyjaciółmi na całe życie". Dostajemy w ten sposób przełamującą historię śledztwa informację na temat Red Johna: pewność, że jest on osobą, którą kiedyś widzieliśmy już być może na ekranie, a z pewnością osobą, którą Patrick zna.
Przypadkowo ujawniona przez Lorelai informacja stawia więc kwestię poszukiwań Red Johna w całkiem nowym świetle, zawęża śledztwo do osób, które Patrick pamięta lub stara się sobie przypomnieć. Po rozstaniu z Patrickiem Lolerai zmienia strony, gdy dowiaduje się, że to Red John jest odpowiedzialny za śmierć jej siostry. Rozpoczyna pościg za świadkami tego wydarzenia, mordując po drodze kobietę, która "wystawiła" jej siostrę oprawcom. Niestety nie udaje jej się zabić Red Johna, ponieważ ten dociera do niej szybciej. Jej misja zostaje jednak częściowo wykonana, ponieważ oprawca jej siostry zostaje zabity przez Boba Kirklanda (który swoje motywy pogoni za siatką Red Johna wyjaśnia w kolejnym sezonie).
Kolejną ważną informacją o Red Johnie, którą dostajemy w piątym sezonie, jest potwierdzenie przypuszczeń o jego powiązaniach z sektą Visualize. Dowiadujemy się, że pod koniec lat 80. Red John był jej członkiem oraz mieszkał na farmie do niej należącej, gdzie zabił dwie osoby i po raz pierwszy pozostawił swoją "czerwoną buźkę". To zacieśnia jego potencjalne powiązania z Bretem Stilesem i Rayem Haffnerem. W finałowym odcinku ostatniego sezonu Red John uderza ponownie, zabijając starą znajomą Patricka i pokazując w ten sposób pełną świadomość tego, że śledztwo wokół niego staje się coraz bliższe. Patrick Jane na podstawie wskazówki udzielonej mu przez Lorelai zawęża swoją listę podejrzanych o bycie Red Johnem do siedmiu osób: Breta Stilesa, Gale’a Bertrama, Raya Haffnera, Reede’a Smitha, Boba Kirklanda, szeryfa Thomasa McAllistera i Bretta Partridge’a. Jego sukces zaburza jednak otrzymanie płyty DVD od Red Johna, na którym zamordowana wiele tygodni wcześniej Lorelai zdradza, że wynik jego śledztwa i lista podejrzanych były przewidziane przez Red Johna o wiele wcześniej, niż on sam postawił końcowe wnioski.
[image-browser playlist="586567" suggest=""]
SEZON SZÓSTY
06x01 The Desert Rose, 06x02 Black-winged Red Bird, 06x03 Wedding in Red, 06x04 Red Listed, 06x05 The Red Tattoo
Przed rozpoczęciem szóstego sezonu twórcy zrzucili bombę, mówiąc: "Tak, jeszcze przed Bożym Narodzeniem poznamy Red Johna". Cóż, po takiej zachęcie oraz po opracowaniu przez Patricka listy siedmiu podejrzanych mogliśmy spodziewać się, że pogoń za Red Johnem stanie się więcej niż intensywna. Już od pierwszego odcinka szóstego sezonu, w którym Patrick i Teresa zastanawiają się, jak mordercy udało się przechytrzyć ich i przewidzieć skład podejrzanych, wiemy, że ostateczne starcie jest tuż, tuż. Red Johna, co prawda nie twarzą w twarz, Teresa spotyka już w pod koniec ostatniego epizodu, kiedy to zwiedziona przez telefon komórkowy jednego z podejrzanych, Bretta Partridge’a, znajduje go umierającego ze słowami "Tygrysie, Tygrysie..." na ustach. Chwilę później zostaje znokautowana przez Red Johna, który oszczędza jej życie, ale zostawia na jej twarzy wymalowaną "krwawą buźkę".
Po starciu z Red Johnem Patrick i Teresa tym dociekliwiej starają się odnaleźć wszystkie źródła, które informują mordercę o postępach w dochodzeniu FBI. To prowadzi ich do byłej psycholog Patricka, do której Red John również uczęszczał, aby zdobyć informacje o konsultancie. Niestety ona również pada ofiarą psychopaty, który odcina jej głowę. W kolejnych odcinkach nowego sezonu podejrzani z listy Patricka zachowują się w sposób wpasowujący się w portret psychologiczny Red Johna, jednak nie dostajemy jasnych wskazówek. Możemy jedynie skreślić z listy nieżyjącego Breta Partridge’a i Boba Kirklanda, zamordowanego przez członków organizacji używającej wezwania "Tygrysie, Tygrysie...". Nie możemy być jednak pewni, czy sceny śmierci, które widzieliśmy, rzeczywiście wykluczają ich z kręgu współpracowników Red Johna, czy wręcz potwierdzają ich ścisłą współpracę i służą zatarciu śladów.
Kim jest autor charakterystycznych czerwonych buziek malowanych krwią? Patrick Jane jest bliżej rozwiązania tej zagadki niż kiedykolwiek wcześniej. A jednocześnie wciąż tak daleko...