Jak rozwinęła się seria Grand Theft Auto? Od prostej strzelanki do skomplikowanych historii i bohaterów

Grand Theft Auto – skromne początki

Historia serii Grand Theft Auto rozpoczęła się 27 października 1997 roku wraz z wydaniem pierwszej części. Była to gra 2D polegająca na przechodzeniu misji oraz zwiedzaniu trzech fikcyjnych miast: Liberty City, San Andreas oraz Vice City. Nie miała rozbudowanej fabuły czy jednego głównego bohatera. Łamanie prawa – np. kradzieże aut i zabijanie ludzi – nie mogło zostać bezkarne, więc wprowadzono czterostopniowy system pościgu. Produkcja wywołała ogromne kontrowersje – zarzucano jej brutalność, a wiele organizacji dało jej ocenę 18+. W niektórych krajach zakazano nawet jej sprzedaży. W 1999 roku wydano dodatki, czyli Grand Theft Auto London oraz Grand Theft Auto: London, 1961. Gry niewiele różnią się od pierwszej części. Akcja została przeniesiona do Anglii, dodano również możliwość strzelania z czołgu oraz jazdy na skuterze. W tym samym roku zadebiutowała druga część. Dostaliśmy jednego głównego bohatera, Clauda Speeda, a akcja działa się w jednym mieście – Anywhere City. W końcu mogliśmy zobaczyć naszych zleceniodawców! Ulepszono grafikę i opracowano system dnia i nocy.

Grand Theft Auto – era 3D

W 2001 roku na platformie PlayStation 2 pojawiła się nowość – Grand Theft Auto 3, pierwsza trójwymiarowa odsłona GTA. Historia opowiada perypetie Clouda, niemego bohatera zdradzonego przez dziewczynę Catalinę podczas napadu na bank w Liberty City. Protagonista zostaje wciągnięty w świat mafii i jej skomplikowanych problemów. Wydanie takiej gry jak GTA w październiku 2001 roku, miesiąc po zamachach z 11 września, wiązało się z wieloma zmianami. Przemalowano radiowozy, by nie kojarzyły się aż tak z samochodami policji w Nowym Jorku, usunięto kilka typów przechodniów czy autobus szkolny. Przesunięto również premierę o trzy tygodnie. Gra stała się hitem, a na rynku pojawiły się podobne produkcje – np. Mafia: The City of Lost Heaven. Studio Rockstar zaczęło po tym wydawać inne tytuły pozytywnie oceniane przez recenzentów i graczy. Rok później na rynku pojawiła się nowa odsłona, Grand Theft Auto: Vice City. Przeniesiono historię do słonecznego Vice City, dodano kilka pobocznych misji i możliwości – jak choćby rabowanie sklepów, kupowanie firm czy posiadłości. Bohaterem został Tommy Vercetti, członek mafii, który dopiero co opuścił więzienie. Gra rozpoczyna się od nieudanej transakcji narkotykowej, w czasie której dochodzi do ataku nieznanych sprawców. Chociaż Tommy uchodzi z życiem, to traci zarówno pieniądze, jak i towar, który miał sprzedać. Z naszą pomocą próbuje odzyskać stracone pieniądze oraz dowiedzieć się, kto stoi za zasadzką.

fot. Rockstar Games Rok 2004 przyniósł chyba najbardziej znaną i lubianą część, Grand Theft Auto: San Andreas. Fabuła wzorowana była na prawdziwych wydarzeniach, jakie miały miejsce w 1992 roku w Los Angeles. Pokazano rywalizację gangów, przekupionych policjantów oraz zamieszki. Bohaterem tym razem został CJ (Carl Johnson), który po 5 latach spędzonych w Liberty City wraca w rodzinne strony na pogrzeb matki. Okazuje się, że gang prowadzony przez starszego brata jest w złej sytuacji, a trzech skorumpowanych policjantów wrabia mężczyznę w morderstwo. Podczas przechodzenia kolejnych misji sytuacja zaczyna się komplikować, a CJ odkrywa kreta w rodzinnej "firmie". Naszym zadaniem jest odbudowa renomy gangu Grove Street oraz przejęcie kolejnych terytoriów. Fabuła rozgrywa się w tytułowym stanie San Andreas, ale możemy odwiedzać jeszcze trzy miasta: Los Santos, San Fierro oraz Las Venturas. Oprócz tego mamy możliwość zwiedzenia wsi, miasteczek oraz okolicznych lasów i gór. Znajdziemy też strefę 69, wzorowaną na strefie 51. Grę przyjęto bardzo dobrze. Według serwisu Metacritic jest to piąty najlepszy tytuł wydany na PS2.

Grand Theft Auto IV z powiewem świeżości

W kwietniu 2008 roku na Xbox 360 oraz PS3 wydana została nowa odsłona: Grand Theft Auto IV. Tytuł ten był prawdziwym przełomem – dzięki nowej, ulepszonej grafice i wyjątkowej historii. Do tej pory gry z serii GTA kojarzone były z lżejszymi tematami. Tym razem jednak klimat się zmienił – był ponury i poważny. Produkcja obalała wielki amerykański sen i skupiała się na imigrancie z Serbii. Nico Bellic, były żołnierz po przejściach, przyjechał do Liberty City w poszukiwaniu lepszego życia. Skusiły go listy od kuzyna Romana, który zapewniał, że żyje w dostatku i szczęściu. Rzeczywistość okazała się jednak inna i Nico został wplątany w porachunki gangsterskie. W międzyczasie wyszło na jaw, że wizyta bohatera ma jeszcze drugie dno. Mężczyzna chciał znaleźć osobę, która zdradziła jego jednostkę i przyczyniła się do śmierci kolegów z wojska. Co ciekawe, w grze wprowadzono model wyborów, dzięki czemu możliwe były dwa zakończenia.

fot. Rockstar Games Gracze chwalili twórców za fabułę oraz bohatera, który przekracza kolejne granice, ale ceni sobie więzi rodzinne i lojalność. Szkoda, że wersja na PC nie uzyskała wysokich ocen z powodu wielu błędów uniemożliwiających rozgrywkę. Do gry dodano również dwa rozszerzenia. Lost and Damned skupia się na losach Johnny’ego Klebitza, członka gangu motocyklowego The Lost. Pojawiło się też The Ballad of Gay Tony, w której wcielamy się w Luisa Lopeza, asystenta Antony'ego Prince'a, króla nocnych klubów i gangstera na pół etatu. Fabuły obu dodatków krzyżują się z historią Belica i pogłębiają niektóre wątki.

Wisienka na torcie – Grand Theft Auto V

Ostatnia część to Grand Theft Auto V, która wprowadza po raz pierwszy możliwość wcielenia się w kilka postaci. Franklin Clinton, młody chłopak pragnący wyrwać się z grupy przestępczej, podczas pracy jako złodziej samochodów poznaje emerytowanego gangstera Michaela De Santa, który staje się dla niego mentorem. Michael, zmuszony do powrotu do dawnego życia, uruchamia lawinę wydarzeń, która łączy go z dawnym przyjacielem Trevorem Philipsem. Panowie zostają zmuszeni do współpracy dla mafii, a droga do sławy, pieniędzy i spełnienia marzeń okazuje się wyboista.

fot. Rockstar Piąta część Grand Theft Auto otrzymała dobre oceny. Recenzenci chwalili grafikę, historię oraz to, jak zbudowano postacie. Co ciekawe, gracz mógł wybierać między trzema zakończeniami, co tylko podsyciło zainteresowanie fabułą. Mijały lata od ostatniego Grand Theft Auto. W internecie co rusz pojawiały się jakieś plotki i przecieki dotyczące kolejnej części, lecz studio Rockstar milczało. Do czasu! Najpierw ogłoszono, że powstaje VI część, a 5 grudnia wreszcie mogliśmy obejrzeć zwiastun, który pobił rekord Guinnessa i wygenerował milionowe wyświetlenia w ciągu doby po opublikowaniu. Na nowe GTA poczekamy jeszcze dwa lata, ale myślę, że warto! Poprzednie części podniosły poprzeczkę bardzo wysoko – każda z nich była inna i wyjątkowa. Pozostaje pytanie, czym twórcy nas zaskoczą? Czy główna bohaterka Lucia czymś się wyróżni?