Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych ogłosiły, że w zeszłym roku z powodzeniem przetestowały zmodyfikowany myśliwiec sterowany przez sztuczną inteligencję w walce powietrznej z samolotami pilotowanym przez ludzi.
Szkoła pilotów testowych Sił Powietrznych USA i Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych Departamentu Obrony (DARPA) w ramach programu Air Combat Evolution (ACE) rozpoczęły w grudniu 2022 testy samolotu Lockheed Martin X-62A VISTA (Variable In-flight Simulation Test Aircraft) wyposażonego w oprogramowanie AI. Zdolny do naśladowania charakterystyki osiągów innych samolotów X-62A był pilotowany przez sztuczną inteligencję przez ponad 17 godzin.
DARPA ujawniła w czwartek, że we wrześniu 2023 r. X-62A przeprowadził pierwsze udane starcia testowe AI kontra człowiek w zasięgu wzroku. W walce sterowane przez AI samoloty X-62A VISTA walczyły z załogowymi F-16 nad bazą sił powietrznych Edwards w hrabstwie Kern w Kalifornii. Po bezpiecznych manewrach obronnych samoloty przeszły do ofensywnych starć „nos w nos”, w których zbliżały się do siebie na odległość ok. 610 metrów z prędkościami dochodzącymi do 2000 km/h. Nie ujawniono, która strona wygrała symulowane starcie. Do tej pory przeprowadzono 21 lotów testowych, a kolejne odbędą się w 2024 roku.
Testowy X-62A ma pilotów na pokładzie, którzy mogą wyłączyć sztuczną inteligencję i przejąć kontrolę, jeśli coś pójdzie nie tak. DARPA twierdzi, że piloci nie musieli aktywować przełącznika bezpieczeństwa w żadnym momencie podczas walk powietrznych.
Air Force photo by Giancarlo Casem
Oprócz możliwości autonomicznego lotu, X-62A VISTA, czyli mocno zmodyfikowany F-16, wyposażony jest również w kamerę o wysokiej rozdzielczości, ma kompaktowe rozmiary, lekką konstrukcję i jest wystarczająco wszechstronny, aby można go było wykorzystać do szerokiego zakresu zastosowań, w tym badań naukowych, nadzoru, rozpoznania, monitorowania środowiska i reagowania kryzysowego.
Czy piloci samolotów bojowych mogą być kolejnym zawodem, któremu ostatecznie zagrozi sztuczna inteligencja? W 2020 podczas AlphaDogfight Trials, trzydniowych zawodów mających na celu zademonstrowanie zaawansowanych algorytmów zdolnych do walki manewrowej (przy użyciu symulacji VR), doświadczony pilot F-16 przegrał 5-0 z AI. DARPA twierdzi, że maszyna wykonywała agresywne i precyzyjne manewry, którym ludzki pilot nie mógł dorównać.
DARPA twierdzi, że X-62A VISTA będzie nadal służyć do badań, zapewniając jednocześnie szkolenie dla następnego pokolenia pilotów oblatywaczy.
Air Force photo by Kyle Brasier
Broń sterowana sztuczną inteligencją od lat budzi kontrowersje. Elon Musk był jednym z wielu ekspertów, którzy w 2017 roku wezwali do zakazania tej technologii. W odpowiedzi wojsko stwierdziło, że ostateczna decyzja o zaatakowaniu celu zawsze należy do ludzi, a nie do maszyn.
PS: Tak, wiemy, że Top Gun to szkoła pilotów marynarki, a nie sił powietrznych, ale Top Gun fajnie brzmi i łatwo się kojarzy! :-)