O dzielności i polskich lotników w czasie II wojny światowej słyszał chyba każdy. Orły nad Europą to książka o polskich lotnikach walczących u boku Anglików podczas II wojny światowej. Jedna z wielu, ale bez wątpienia warto po nią sięgnąć.
W Polsce najbardziej znana jest powieść Dywizjon 303 Arkadego Fiedlera, która doczekała się ostatnimi czasy aż dwóch ekranizacji. Orły nad Europą to monografia autorstwa uznanego w Brytanii historyka Adam Zamoyski. Jest to pozycja rzetelnie przedstawiająca losy polskich pilotów. Publikacji na ten temat nie brakuje. Pod względem faktografii książka Zamoyskiego niczym szczególnym się nie wyróżnia, ale zawiera w sobie mnóstwo ciekawostek i smaczków, które przyciągną uwagę wielbicieli historii lotnictwa.
The Forgotten Few na wstępie zawiera garść informacji dotyczących początków polskiego lotnictwa, potem opisuje walki polskich pilotów na frontach na Bałkanach i we Francji. Oczywiście, rzecz jasna najwięcej miejsca poświęcono walkom dla Anglików.
Zamoyski opisuje losy nie tylko samego dywizjonu, ale też, co jest bardzo wartościowe, losy poszczególnych jednostek. Poznamy losy zarówno pilotów, jak i mechaników. Książka pokazuje nam fakty, ale nie zabrakło w niej rozmów i wspomnień. Ten zabieg bardzo ocieplił samą monografię i przyciąga uwagę czytelnika. Co więcej, książka najeżona jest zdjęciami z epoki, co stanowi miłe urozmaicenie historycznej treści.
Źródło: Wyd. Literackie
Jeśli chodzi o samych bohaterów… Zamoyski skupił się na przedstawieniu osobowości i prób odnalezienia się polskich pilotów w nowej rzeczywistości na obcej ziemi. Duży nacisk został położony na stosunek do nich lokalnej ludności, władz miejscowych, a wreszcie samych przełożonych. Zamoyski nie waha się pisać o wrogości miejscowych wobec obcych. Nie brak oczywiście dowodów przyjaźni i akceptacji. Jeden wielki kontrast.
Kolejna rzecz, która wyróżnia książkę Zamoyskiego na tle literatury poświęconej tej tematyce, to to, że historyk przedstawia losy polskich pilotów po wojnie. Opisuje dramatyczne dylematy żołnierzy rozerwanych między powrotem do kraju a pozostaniem na wyspach na emigracji. Nie przemilczał także tego, jak próbowano ich skazać na zapomnienie…
Zamoyski wykonał imponującą pracę historyczną. Musiał przestudiować imponujący materiał źródłowy. W swojej książce wykorzystał nie tylko akta i dokumenty, ale analizował także wspomnienia, pamiętniki, wywiady przeprowadzone z lotnikami. Wszystko to stanowi o niewątpliwej wysokiej wartości historycznej tej książki.
Podczas lektury będą się najlepiej bawić wielbiciele lotnictwa i tematyki II wojny światowej, jednakże książka napisana jest tak, że będzie w stanie zainteresować laika.