Zostań, a potem walcz to kolejna książka Johna Boyne`a. Autor znany jest z takich bestsellerów jak Chłopiec w pasiastej piżamie i Chłopiec na szczycie góry. Pisarz powraca z kolejnym trudnym tematem, jak zwykle po mistrzowsku ujętym. Tym razem pochyli się nad dramatem I wojny światowej.
Mały, pięcioletni Alfie mieszka z rodzicami w małej, angielskiej miejscowości. Chłopiec wiedzie skromne, ale szczęśliwe i bezpieczne życie. Ta równowaga zostaje zachwiana w chwili wybuchu I wojny.
Ojciec chłopca wbrew obietnicy danej bliskim zaciąga się do armii na ochotnika i jedzie na front. Literatura i kinematografia przyzwyczaiły nas do tego, że twórcy koncentrują się na działaniach wojennych, na tym co dzieje się na froncie i na żołnierzach. Tymczasem John Boyne postanowił skupić się na dramacie cywili, tych którzy czekają na walczących mężczyzn i muszą toczyć niemniej trudną i dramatyczną walkę o przetrwanie.
Oczami Alfiego oglądamy wiele problemów. Autor porusza wiele trudnych i ponadczasowych zagadnień związanych z życiem cywilów w czasie wojny. Można tu wymienić sposoby jakimi ludzie musieli radzić sobie podczas wojny. Mówi się także o ogólnej niechęć ludzkiej do ludzi innych narodowości, która pojawia się w chwili zagrożenia, wtedy przestaje być istotne, że dane osoby mieszkały w mieście wiele lat.
Boyne pisze też o publicznym napiętnowaniu ludzi, którzy z różnych powodów nie zdecydowali się podjąć walki w obronie ojczyzny. Warto zauważyć, że mimo tego, że Alfie jest obserwatorem tych wszystkich smutnych zjawisk, autor wciąż pozwala mu zostać dzieckiem. Alfie przekazuje czytelnikowi te rzeczy z nieświadomością malucha. Dorośli jednakże są w stanie w pełni odczytać, to co autor miał do przekazania. Jest to typowe dla twórczości Boyne'a i stanowi o sile wyrazu jego książek.
Źródło: Replika
Minęły cztery lata od kiedy Alfie ostatni raz widział swojego ojca. W domu z każdym dniem jest coraz ciężej, brakuje podstawowych produktów. Mama chłopca pracuje praktycznie przez całą dobę, ale i tak zarobione pieniądze to kropla w morzu potrzeb. Rodzina ledwo wiąże koniec z końcem. Niespełna dziewięcioletni Alfie postanawia wspierać szczupły, rodzinny budżet i w tajemnicy przed matką zaczyna czyścić buty na dworcu King's Cross. W skutek pewnego zbiegu okoliczności chłopak dowiaduje się, że ukochany tata nie jest na dalekiej wojnie, tylko w pobliskim szpitalu.
Stay Where You Are and Then Leave pokazuje, jak ważna w życiu jest miłość. Boyne udowadnia, że jeśli kogoś kochamy, jesteśmy w stanie dokonać największych czynów i zdobyć się na największe poświęcenia. Matka ze wszystkich sił stara się, żeby dziecko nie zauważało wojny i niejednokrotnie ucieka się nawet do kłamstwa. Żona, która kocha męża, zaakceptuje go nawet wtedy, gdy wróci z wojny okaleczony psychicznie. Dziecko pracuje ponad siły, żeby pomóc matce, a jego miłość do ojca prowadzi go do czynów, na które normalnie nigdy by się nie zdobył.
Zostań, a potem walcz, podobnie jak reszta książek autora, mimo tego, że porusza niezwykle trudne tematy, pisana jest bardzo lekkim stylem. Naiwność postrzegania świata przez dziecko równoważy ciężar opisywanych problemów. Co podkreśla jeszcze ich dramatyzm.
Czytanie tej książki było prawdziwą przyjemnością i z czystym sumieniem mogę polecić ją każdemu.