Fenomen czarnego humoru w kinie. O filmach, które zabawiają na granicy absurdu

Żyjemy w czasach, w których czarny humor staje się narzędziem artystycznego wyrażania rzeczywistości. Zabawa na granicy absurdu i kontrowersji jest ryzykowna, lecz często nagradzana. Przyjrzyjmy się kilku ikonicznym produkcjom, które odważnie eksplorują ten styl i udowadniają, że nawet w najmroczniejszych żartach można ujrzeć światło.

Królewskie klasyki czarnego humoru

Sok z żuka Tima Burtona jest więcej niż filmem; to arcydzieło czarnej komedii, które zyskało status kultowego. Twórca wykazał się niezwykłą umiejętnością władania czarnym humorem – uczynił z niego potężne narzędzie artystyczne. Udowodnił też, że jest prawdziwym artystą wizualnym. Jego debiut w pełnometrażowym filmie był odważny i świeży – od razu wpisał go na listę najbardziej rozpoznawalnych twórców kina. Można powiedzieć, że dzieło ukształtowało nowy język wizualny, w którym mroczne i groteskowe elementy łączą się z lekkością i humorem. Reżyser nie tylko parodiuje typowe dla horroru motywy, ale przekształca je i tworzy nową, niemal surrealistyczną rzeczywistość. Film ten podważa tradycyjne postrzeganie śmierci i zjawisk nadprzyrodzonych. Nie przedstawia jej jako czegoś strasznego czy ponurego, a podchodzi do niej z lekkim, komediowym dystansem. Do tego w sposób przerysowany prezentuje relacje międzyludzkie oraz małżeńskie. Dzieło pokazuje ekstremalne i absurdalne sytuacje, które mimo swojej przesady w humorystyczny sposób odzwierciedlają realne konflikty.

fot. The Geffen Company

Humor w filmie świadomie przekracza granice między makabreską a zabawnym absurdem. Oferuje widzom nieoczekiwane momenty lekkości w mrocznym świecie. Zastosowanie komizmu w kontekście grozy staje się narzędziem do eksploracji ludzkich emocji oraz reakcji, a także środkiem do budowania napięcia i uwolnienia go w nieoczekiwany sposób. Jednym z najbardziej ikonicznych momentów w filmie jest scena, w której duchy zaczynają tańczyć i śpiewać piosenkę Harry'ego Belafonte Day-O (The Banana Boat Song). Ten nieoczekiwany i absurdalny wątek łączy elementy horroru z humorystycznym musicalem, dzięki czemu staje się zabawnym kontrastem dla mrocznej atmosfery. Duchy, które zwykle kojarzą się z czymś przerażającym, stają się postaciami pełnymi życia i radości. Ta zabawa gatunkami jest świadectwem geniuszu reżyserskiego oraz umiejętności tworzenia opowieści, które są zarówno przerażające, jak i niezwykle zabawne.

fot. materiały prasowe

Ojciec chrzestny to natomiast dzieło, które definiuje gatunek filmów gangsterskich – jego wpływ na popkulturę jest niezaprzeczalny. Film ten, chociaż zanurzony w brutalnym świecie przestępczości, zaskakuje subtelnością i wyrafinowaniem czarnego humoru, który staje się kontrapunktem dla dramatycznych wydarzeń. Czarny humor w Ojcu chrzestnym doskonale odzwierciedla moment, w którym producent filmowy Jack Woltz budzi się w swojej luksusowej sypialni. Pozornie scena wydaje się spokojna, ale gdy bohater zaczyna zdawać sobie sprawę, że coś jest nie tak, napięcie rośnie. Ostatecznie odkrywa on pod kołdrą odciętą głowę swojego konia wyścigowego, Khartouma – to dramatyczna, przerażająca sytuacja, na swój sposób absurdalna i wyolbrzymiona. Mroczny humor bierze się stąd, że rodzina Corleone posuwa się do skrajnych, wręcz groteskowych środków, aby osiągnąć swój cel. Ojciec chrzestny udowadnia, że dzieła sztuki znajdują swoje miejsce w kulturowym kanonie nie tylko dzięki mocy i dramatyzmowi, ale również dzięki umiejętności zbalansowania tego z subtelnym przymrużeniem oka.

Czarny humor a rodzina Addamsów

Rodzina Addamsów przełamuje wiele konwencji i tematów tabu, odwracając tradycyjne wartości i normy społeczne. Addamsowie świętują to, co większość ludzi uważa za mroczne, straszne lub dziwaczne. Ich fascynacja śmiercią, miłość do wszystkiego, co makabryczne i niecodzienne, staje się ich codziennością. Reżyser Barry Sonnenfeld z wyrafinowaną błyskotliwością przedstawił nam świat, w którym mroczne fascynacje spotykają się z nieoczekiwanym śmiechem. To prawdziwy klejnot w koronie czarnego humoru – każda scena (od makabrycznego pikniku w parku po ekstrawagancki bal) jest świadectwem unikalnego spojrzenia na rodzinną dynamikę. To film, w którym śmierć i melancholia stają się źródłem niekończącej się historii. Urok Morticii tańczącej tango z Gomezem czy groteskowe zabawy Pugsleya i Wednesday stanowią serce komediowej magii. Postać Rączki jest kolejnym doskonałym przykładem tego, jak dziwaczna kreacja może przyczynić się do stworzenia unikalnej atmosfery. Rączka, będąca dosłownie ręką bez ciała, pełni funkcję komediowego towarzysza. Jej działanie jest pełne charakterystycznych gestów i akcji niemożliwych do wykonania przez zwykłego człowieka. Mimo, że Rączka jest postacią drugoplanową, w serialu Wednesday stała się jednym z najważniejszych bohaterów, a jej niezwykła natura i charakterystyczne zachowanie sprawiały, że często wysuwała się na pierwszy plan.

Rodzina Addamsów - jak zmieniała się przez lata?

Zobacz galerię

Fot. Materiały prasowe

+19 więcej

Czarny humor w animacjach

Wisielczy humor jest doceniany przez liczne grono odbiorców, dzięki czemu pojawia się w animacjach tworzonych dla publiczności starszej, niż pierwotnie przewidywano. Ta ewolucja gatunku odzwierciedla zmieniające się gusta i oczekiwania widzów, którzy poszukują bardziej wyrafinowanych form humoru – nawet w ramach formatów tradycyjnie postrzeganych jako "dziecięce". Family Guy to fenomen w świecie animacji, który wykracza poza granice tradycyjnego serialu komediowego i staje się ostrą satyrą społeczną. Nietypowy humor polega na bezkompromisowym i często kontrowersyjnym przedstawianiu problemów współczesnego świata. Twórcy nie boją się absurdalnych scen, przerysowanych postaci czy szokujących zwrotów akcji. Serial łączy kulturę wysoką i niską. Wykorzystuje postaci historyczne, literackie czy nawet mitologiczne w scenach pełnych absurdalnego humoru, co pozwala na ukazanie znanych motywów i postaci z nowej perspektywy. Ta mieszanka prowokuje do refleksji i zmusza widzów do zastanowienia się nad przyjętymi konwencjami i wartościami. 

Źródło: materiały prasowe

Kolejną ciekawą animacją jest Sausage Party. Unikalność filmu polega na tym, że odważnie łączy lekkość oraz absurd z poważnymi tematami. Mieszanie humoru z groteską otwiera nowe możliwości na wyrażanie ważnych idei społecznych, filozoficznych, religijnych czy egzystencjalnych. Okazuje się, że animacja dla dorosłych może być nie tylko zabawna, ale i refleksyjna. Nie można pominąć finałowej "orgiastycznej" sekwencji, w której postacie, będące antropomorficznymi wersjami produktów spożywczych, angażują się w ekstremalne, seksualne zachowania. Scena ta, choć mocno kontrowersyjna, jest inteligentnym komentarzem dotyczącym wolności, wyzwolenia z narzuconych ograniczeń oraz poszukiwania tożsamości. Bawi do łez swoim absurdem! Sausage Party zachwyca widzów odwagą, sposobem przedstawienia świata, a także podejmowaniem tematów, które często są pomijane lub traktowane zbyt poważnie. Produkcja udowadnia, że czarny humor i satyra mogą być skutecznymi narzędziami do poruszania ważnych kwestii. Przekraczanie granic i eksploracja tabu w formie animacji dla dorosłych to świeże podejście, które otwiera nowe możliwości dla twórców i daje widzom niepowtarzalne doświadczenia. 

fot. Vlad Cioplea/Netflix © 2022

Czy we współczesnym świecie jest miejsce na czarny humor?

Czarny humor w filmie i telewizji to nie tylko śmiech na granicy dobrego smaku. To narzędzie do komentowania rzeczywistości i opowiadania historii w niekonwencjonalny sposób, które dowodzi, że nawet w świecie zmagającym się z wyzwaniami politycznej poprawności jest miejsce na odważne żarty. Wspomniane produkcje są może kontrowersyjne, ale oferują coś więcej niż tylko rozrywkę – np. odważne i pełne ironii spojrzenie na rzeczywistość, a także ucieczkę od codzienności. Coraz więcej widzów liczy na to, że świat stanie się bardziej zdystansowany i otwarty na różne formy humoru.  Czarny humor jest jak sól w potrawie – użyty z umiarem potrafi wzbogacić smak dzieła. Dzięki żartom produkcje mogą powiedzieć nam coś ważnego o ludzkiej naturze, lękach, nadziejach i o tym, jak widzimy świat. Mogą też nauczyć nas czegoś nowego o rzeczywistości, w której żyjemy. Dlatego właśnie humor zajmuje istotne miejsce w sercu popkultury. 

To jest uproszczona wersja artykułu. KLIKNIJ aby zobaczyć pełną wersję (np. z galeriami zdjęć)

⇓ ⇓ Spodobał Ci się ten news? Zobacz nasze największe HITY ostatnich 24h

Skomentuj