Czwarty epizod serialu o Gordonie wprowadza wreszcie ważnego "bohatera" na scenie Gotham City. Mowa o tytułowym miejscu, czyli Azylu Arkham.
Arkham Asylum (lub po prostu Arkham) to szpital psychiatryczny z uniwersum komiksów DC Comics, występujący głównie w opowieściach o Batmanie. Nazwa pochodzi od sanatorium z fikcyjnego miasta Arkham w stanie Massachusetts, występującego w wielu powieściach grozy H.P. Lovecrafta. Komiksowy debiut istotnej w świecie Batmana placówki datuje się na październik 1974 – w "Batman" #258, napisanym przez Dennisa O'Neila i narysowanym przez Irva Novicka. Jest ona nazwana tam Szpitalem Arkham (Arkham Hospital), choć nie jest to jasne, o jakiego typu szpital chodzi. Właściwa nazwa pojawi się w innym bat-komiksie O'Neila rok później, jednak dopiero w 1979 roku Azyl Arkham zastąpi całkowicie Szpital Arkham oraz okazjonalne Sanatorium Arkham (Arkham Sanitarium) jako nazwa placówki. W 1980 roku "Batman" #326 autorstwa Lena Weina określił lokację Azylu jako "daleko na przedmieściach Gotham City" ("deep in the suburbs of Gotham City"). Może z tych względów numer 326 "Batmana" niekiedy traktowany jest jako ten, w którym po raz pierwszy pojawił się Azyl Arkham. Wein stworzył też znaczną część historii Arkham – została ona opisana w pierwszym numerze przewodnika po postaciach i lokacjach uniwersum DC, "Who's Who" z 1985 roku.
The Elizabeth Arkham Asylum for the Criminally Insane, nazwany tak na cześć Elizabeth Arkham (matki założyciela, Amadeusza Arkhama), gromadzi głównie psychopatycznych przestępców z galerii wrogów Mrocznego Rycerza. Czasem trafiają tam też przeciwnicy innych superherosów (np. Cheetah, będąca nemezis Wonder Woman), ale także kryminaliści niebędący uznanymi za obłąkanych psychicznie, wymagający jednak specjalnych warunków medycznych (jak np. Mr. Freeze, który nie w każdej historii komiksowej jest uznawany za niepoczytalnego – wymaga on jednak mocno ochłodzonego środowiska do pozostania przy życiu, więc zazwyczaj jest umieszczany w specjalnie przygotowanej celi, w której panują temperatury poniżej zera).
[image-browser playlist="580788" suggest=""]
Trzeba przyznać, że w takim szpitalu i przy tak szalonych pacjentach trudno utrzymać nerwy, zdrowie i życie. Wystarczy wziąć jako uzasadnienie samego Jokera, ale znajdzie się masa innych powodów w postaci niezrównoważonych indywiduów. Pewnie też dlatego w chorobę psychiczną popadła w komiksach, filmach i grach spora część doktorskiej kadry szpitala: zarówno wspomniany już Amadeusz Arkham, jak i jego bratanek Jeremiah; Harleen Quinzel (czyli Harley Quinn), Hugo Strange (owładnięty obsesją na punkcie Batmana i jego tożsamości), Jonathan Crane (Strach na Wróble) oraz naczelnik Quincy Sharp.
Z kluczowych historii związanych z Azylem Arkham warto polecić "Arkham Asylum: A Serious House on Serious Earth" (wydanie polskie w 2005 roku, nakładem Egmontu), "Batman: The Last Arkham" (ta czteroczęściowa opowieść ukazała się za sprawą TM-Semic w 1994 roku w polskim wydaniu miesięcznika "Batman", nr. 1/94 i 2/94) oraz "Arkham Asylum: Living Hell". Z kolei z gier na PC i konsole - serię gier "Batman: Arkham", w której kompleks szpitalny jest "tytułowym bohaterem" i zarazem miejscem akcji pierwszej gry z cyklu: Batman: Arkham Asylum. Co zaś się tyczy jej kontynuacji...
[image-browser playlist="580789" suggest=""]
W grze Batman: Arkham City poruszamy się Mrocznym Rycerzem po odgrodzonej murami od reszty Gotham City sekcji miasta zaadaptowanej na więzienie dla przestępców (stąd nazwa Arkham City). Więzienie, po którym mogą poruszać się swobodnie, w zamian jednak nie mogą z niego uciekać. W serialu Gotham chodzi o projekt dotyczący jedynej jeszcze niezagospodarowanej dzielnicy Arkham, nad którym pracowali Wayne'owie – stworzenie w miejsce slumsów dzielnicy mieszkań dla uboższych osób, a także ponowne otwarcie Azylu Arkham. Ostatecznie skorumpowany/zastraszony burmistrz Aubrey James ogłasza, że w dystrykcie Arkham oprócz taniego budownictwa (za stworzenie którego ma odpowiadać Falcone) powstanie miejsce usuwania odpadów, zaś zamknięty od 15 lat Azyl Arkham zostanie przystosowany do współczesnych standardów i ponownie otwarty (kontrakt na oba projekty ma dostać Maroni).
[image-browser playlist="580790" suggest=""]
W Gotham pojawia się problem z wymową nazwiska Dona Falcone – podobny do tego, jaki zasygnalizowałem przy omówieniu jednego z odcinków Arrow (wtedy odnośnie Ra's al Ghula). Tym razem chodzi o to, że serial Gotham wprowadza wymowę nazwiska Falcone mniej więcej jako fałlkołn (sam Don Falcone przedstawia się z użyciem tej "nowej" wersji), z kolei Alfred chyba jako jedyny używa wymowy takiej, jaka pojawiała się we wcześniejszych produkcjach (np. w Batman Begins), czyli fałlkołni.
Jeden z policjantów występujących w odcinku nazywa się Alvarez. Carlos Alvarez to postać, która zadebiutowała w "Catwoman" #4 w 2012 roku (w New 52).
[image-browser playlist="580791" suggest=""]
Richard Gladwell, wynajęty przestępca zabijający polityków, używa wymyślnego szpikulca. Aż się prosi o to, by był to prototyp broni ukrytej w parasolce Pingwina.
[image-browser playlist="580792" suggest=""]
W tym odcinku bardziej wyczuwalne są nawiązania (a przynajmniej mogące pojawić się u widza skojarzenia) do Jokera. Zebrało się ich kilka.
[image-browser playlist="580793" suggest=""]
Pierwsza z dwóch kobiet, które śpiewają w barze Fish Mooney, jest blada i ma mocno czerwone usta, a w pewnym momencie uśmiecha się nieco w stylu Burtonowskiego Jokera lub modelek z reklamy z filmu Batman. Skojarzenie wizualne tej pani z wrogiem Batmana jest spotęgowane tym, że w oświetleniu scenicznym wygląda ona wręcz tak, jakby miała porcelanowo białą skórę.
[image-browser playlist="580794" suggest=""]
Druga dziewczyna, Liza, wykonuje na scenie fragment piosenki "Spellbound" zespołu Siouxie and the Banshees (tego samego, który śpiewał znakomity utwór "Face to Face" w filmie Batman Returns): "You hear laughter Cracking through the walls It sends you spinning You have no choice Following the footsteps Of a rag doll dance We are entranced Spellbound"
Zwłaszcza początek śpiewanego fragmentu nasuwa oczywiste skojarzenia z roześmianym nemezis Batmana. Ciekawostka - Rag Doll to imię jednego z czarnych charakterów z komiksów DC, który zadebiutował w 1942 roku jako wróg Flasha. Jako przeciwnik Batmana znany jest z serialu animowanego "The Batman", a w komiksach po ostatnim reboocie uniwersum DC (czyli w tzw. New 52) Rag Doll pojawił się po raz pierwszy w "Batman: The Dark Knight" Vol.2 #1.
[image-browser playlist="580795" suggest=""]
Bullock przesłuchujący młodego mężczyznę podejrzanego o zabójstwa wypowiada słowa: "You're the crown prince of parking lot muggers. No one's got a bigger rep". Charakterystyczny zwrot użyty w pierwszym przytoczonym zdaniu może silnie skojarzyć się z psychopatycznym klaunem. Joker jest często nazywany bowiem Clown Prince of Crime (co brzmi przecież podobnie do Crown Prince of Crime). A przy okazji – nie ma co do tego wątpliwości: jako psychopata w Gotham ma pod tym kątem chyba najmocniejszą reputację.
[image-browser playlist="580796" suggest=""]
Mało tego, kręcone włosy mężczyzny oraz posiadany przez niego szpikulec mogą nasuwać luźne wizualne skojarzenia z Jokerem z filmu Mroczny Rycerz (jako że w tym filmie Joker w wykonaniu Heatha Ledgera miał pofalowane włosy oraz trzymał mnóstwo noży w swoich kieszeniach). Uprzedzając jednak niektóre głosy sprzeciwu – to bardzo luźne skojarzenie, łączące się przede wszystkim z wypowiedzią Bullocka.
Czytaj również: Recenzja 5. odcinka "Gotham"
Czwarty odcinek poruszył bardzo ciekawy temat, bo związany z jednym z ciekawszych i bardziej charakterystycznych miejsc ze świata Batmana. Pozostaje tylko czekać na rozwój tego wątku i pojawienie się nowych postaci - mile widziani będą zwłaszcza Hugo Strange i Jonathan Crane.