Seks, suchary, absurd – co nas śmieszy w kinie i telewizji?
Niektóre komedie bawią nas do łez, inne wywołują jedynie zażenowanie. Wszystko zależy od tego, czy rodzaj zastosowanego humoru trafia w nasze gusta. W poniższym artykule przyjrzymy się filmowo-telewizyjnym gatunkom komediowym oraz tendencjom w rozśmieszaniu widza na ekranie.
Wielu z nas zna taką sytuację z własnego doświadczenia: romantyczne spotkanie z drugą połówką przed telewizorem, a na ekranie przebojowa komedia. Żarty bawią do łez, jednak nasz obiekt westchnień patrzy na perypetie bohaterów z politowaniem. Nie jest w stanie zrozumieć, co nas śmieszy w tych godnych pożałowaniach dowcipach. Na szczęście obecnie nikt nie ocenia ludzi po tym, czy podobają im się żarty o puszczaniu bąków, czy o śmierci członków najbliższej rodziny.
Poczucie humoru to wartość subiektywna, jak wiele innych rzeczy warunkujących nasze życie. We współczesnym kinie i telewizji każdy znajdzie coś dla siebie. Komedie mają swoje podgatunki, a rodzaje komizmu podlegają ścisłemu kategoryzowaniu. Jest tego naprawdę dużo, a w poniższych zestawieniach postaraliśmy się wyszczególnić te najważniejsze i najbardziej charakterystyczne. Sprawdźcie, co Was najbardziej śmieszy.
Co ciekawe, we współczesnej popkulturze jest kilku uzdolnionych komików potrafiących tak skonstruować swoje dzieła, aby wykorzystać każdy z rodzajów humoru. Doskonałym przykładem takiego genialnego artysty jest Sacha Baron Cohen, którego Borat stanowi konglomerat wielu współczesnych i klasycznych tendencji. Wspaniałych komedii łączących różnorakie trendy jest więcej.
Slapstick
Jeden z najbardziej klasycznych rodzajów komediowych. Przedstawicielami slapsticku byli zarówno Flip i Flap czy bracia Marx, jak i disnejowscy Myszka Miki oraz Kaczor Donald. W slapstickowych komediach bohaterowie dużo się ruszają, są przerysowani, a ich często ekwilibrystyczne przygody przynoszą wiele niebezpieczeństw, choć protagoniści zawsze wychodzą z nich suchą stopą. Slapstick idealnie sprawdza się w przypadku filmów animowanych, w których dosłownie wszystko może się zdarzyć.
Komedie z elementami slapsticku
Czarny humor
Śmierć, depresja, przemijanie, starość, choroby. Miłośnicy czarnego humoru nie mają problemu, żeby śmiać się zarówno z nuklearnego zagrożenia, jak i zamachów terrorystycznych.
Filmy z czarnym humorem
Absurd
Absurdalny humor czy jak ktoś woli, dowcip surrealistyczny, od zawsze dzielił publiczność. Ten rodzaj żartu wymaga od odbiorcy luźnego podejścia do zasad rządzących sztuką, otwartości w kwestii łamania wszelkiego rodzaju norm oraz tolerancji na inne formy postrzegania rzeczywistości. Mistrzem popkulturowego absurdu jest oczywiście Monty Python, ale dobrze sobie z nim radzili również twórcy South Parku czy Nagiej broni.
Filmy i seriale z surrealistycznym poczuciem humoru
Wulgarny dowcip
Współczesna komedia całkiem nieźle sobie radzi w gorszeniu odbiorców. Poszczególni twórcy prześcigają się w traktowaniu obrzydliwych treści jako elementów komicznych. To już nie jest kwestia przekraczania granic dobrego smaku, a raczej jak najskuteczniejszego szokowania widzów. Groteskowe podejście do seksu, wymyślne wulgaryzmy i uwielbiane przez masy motywy fekalne – obrazoburcze komedie wciąż mają gigantyczną rzeszę fanów (głównie wśród ludzi bardzo młodych).
Komedie z wulgarnym poczuciem humoru
Humor anegdotyczny
Najlepsze historie pisze życie – to oczywiście wyświechtany slogan. Produkcje biograficzne mają najczęściej formę dramatów, ale zdarzają się również filmy i seriale podchodzące do prawdziwych historii w formie żartobliwej. W ten sposób powstają anegdoty mające w sobie zarówno prawdę, jak i fikcję. Wiele poważniejszych filmów stosuje taki humor, żeby nadać koloryt fabule.
Humor anegdotyczny w filmach i serialach
Komedie romantyczne
Ona kocha jego, ale jest w związku z innym. On musi wymyślić sposób, aby być z nią, ale spotyka jeszcze jedną, w której się zakochuje. Cały galimatias dopełnia wredny małżonek jednego z głównych bohaterów, który stoi na drodze wszystkim do szczęśliwej miłości. Komedie romantyczne od lat korzystają ze sprawdzonych schematów. Gatunek nie ewoluuje, a oryginalne produkcje zdarzają się naprawdę bardzo rzadko.
Najciekawsze komedie romantyczne
Nawiązania do popkultury
Dowcip elitarny, ponieważ w wielu przypadkach nie do wychwycenia przez niezaznajomionych z meandrami popkultury. Ci, którzy mają ją w jednym palcu, są w stanie zaczerpnąć wiele radości z produkcji naszpikowanych odniesieniami do kultowych dzieł.
Komedie z nawiązaniami do popkultury
Dry Humor
Humor w których największą wartością jest kamienna twarz i powaga w prezentowaniu komicznych motywów. Oglądamy więc pozornie poważny film, który w rzeczywistości jest wyborną komedią. Miłośnicy Doktora Strangelove’a od Stanleya Kubricka dobrze wiedzą o co chodzi.
Dry Humor w filmach
Fish Out of Water
Konstrukcja fabularna tego typu komedii opiera się na protagoniście, który niespodziewanie znajduje się w zupełnie nowym środowisku. Jego nieprzystosowanie generuje multum komicznych segmentów, a stąd już krótka droga do świetnej komedii.
Komedie opierające się motywie Fish Out of Water
Komedie Mockumentary
Jeden z nowszych gatunków komediowych rozpropagowany oczywiście przez Borata Sachy Barona Cohena. Wcześniej jednak Biuro całkiem nieźle radziło sobie w tej konwencji. Oglądamy produkcję stylizowaną na dokumentalną, a w rzeczywistości będącą pieczołowicie wyreżyserowaną. Dzieła Cohena wymykają się oczywiście nieco tej teorii, bo w wielu przypadkach są improwizowane i opierają się na spontanicznych prankach. Niemniej należy je zaliczyć do tego gatunku, bo w perfekcyjny sposób bawią się formą dokumentalną.
Produkcje Mockumentary
Satyry społeczne i polityczne
Na świecie jest wiele rzeczy, które same się proszą o celne spuentowaniem naostrzoną brzytwą satyry. Filmowcy z wolnego świata chętnie biorą na ruszt układy polityczne, systemy społeczne i machlojki biznesowe. Śmieją się z rzeczywistości wykreowanej przez rządzących. Pokazują, że jesteśmy świadomi ich hochsztaplerstwa. Być może, nie potrafimy powstrzymać tych działań, ale jesteśmy w stanie wyszydzić ich, pożal się Boże, dążenia do panowania nad światem.
Satyry w kinie i telewizji
Seks komedie
Komedie o seksie wcale nie muszą być wulgarne, choć oczywiście mogą. Twórcy podchodzą do tematu seksu zarówno we frywolny sposób, jak i pouczający. Istnieje wiele dobrych filmów i seriali, które mówią o miłości cielesnej z przymrużeniem oka, pokazując przy okazji, jak ważny jest to temat, szczególnie dla młodych ludzi. Idealny przykład stanowi Sex Education.
Komedie o seksie
Parodie
Parodie gatunków filmowych wyszydzają utarte schematy i powtarzalne klisze. Oglądamy produkcję, która pozornie zrealizowana jest w konkretnej konwencji. W rzeczywistości jednak parodiuje najbardziej charakterystyczne motywy danego gatunku. Może to odbywać się zarówno subtelnie oraz delikatnie, jak i bezpardonowo, z finezją rozpędzonego nosorożca (vide Naga broń).
Popularne parodie filmowe
Humor sytuacyjny
Kolejny klasyk. Humor charakterystyczny głównie dla sitcomów, choć nie tylko. Polega na generowaniu pewnego nietypowego stanu rzeczy, z którego grupka bohaterów musi się w jakiś sposób wykaraskać. To przyczynek do serii przezabawnych sytuacji, prowadzących oczywiście do szczęśliwego zakończenia.
Komedie sytuacyjne
Autoironiczny humor
Kolejna odmiana mrocznego poczucia humoru, tym razem oparta na piętnowaniu w sposób żartobliwy własnych wad. Mistrzem takiej konwencji są stand uperzy, którzy podczas swoich wystąpień nie szczędzą sami sobie bezlitosnej i szczerej szydery. Filmowcy też sobie nieźle z tym radzą, dzięki czemu mamy tak wspaniałe produkcje jak BoJack Horseman czy Specjalista od Niczego.
Komedie autoironiczne
Ironia
"Bronią przeciwko ludzkiej głupocie jest ironia" - rzekł kiedyś ktoś mądry. Ktoś inny dodał: "Odpowiedzią na ironię jest jeszcze większa ironia, a potem już tylko przemoc. Więcej mądrości mieliby na ten temat do przekazania z pewnością Hank Moody z Californication, Dr House czy Współczesna dziewczyna. O ironii wie również co nieco pewien nauczyciel chemii, który postanowił zostać potężnym producentem metaamfetaminy.
Ironia w filmach i serialach
Utalentowani komicy
Poszczególne komedie oparte są na charyzmie znanego komika, wcielającego się w głównego bohatera. To on dominuje wydarzenia ekranowe i to wokół jego wygłupów toczy się cała akcja. Niektórzy z nich sami piszą sobie kwestie po to, aby ich autorskie poczucie humoru stało się elementem rozpoznawczym danej produkcji. W ten sposób budują swoją markę i stają się jeszcze bardziej popularni. Dzięki temu, widzowie, przed wybraniem się na seans nie wymieniają tytułu filmu, a nazwisko aktora. „Idziemy na Jima Carreya”, mówiło się w latach dziewięćdziesiątych, gdy komik był największą gwiazdą Hollywood.
Popularni komicy