Jeden z najbardziej znanych anty-bohaterów Marvela, postrach wszelkiej maści przestępców, bezwzględny dla kryminalnego światka mściciel - jak przez lata rozwijała się postać Punishera na kartach komiksów? Sprawdźmy.
Frank Castle aka Punisher to świetnie wyszkolony żołnierz, weteran wojny w Wietnamie, który przez lata działań w służbach specjalnych stał się prawdziwą maszyną do zabijania. Punisher w porównaniu do innych superbohaterów Marvela nie posiada żadnych wyjątkowych mocy, superzbroi czy kosmicznego sprzętu. Frank zawsze polegał tylko na swoich umiejętnościach nabytych w wojsku oraz arsenale różnego rodzaju broni. To sprawiło, że paradoksalnie mimo całej otoczki brutalności, bezwzględności i śmierci jest jedną z najbardziej ludzkich postaci w całym uniwersum Domu Pomysłów. Pierwszym bohaterem Marvela z jakim Frank Castle spotkał się na łamach komiksu był Spider-Man.
Postać Punishera po raz pierwszy pojawia się właśnie w komiksie The Amazing Spider-Man #129, w którym Człowiek-Pająk staje się głównym celem mściciela. Jednak była to misterna intryga uknuta przez złoczyńcę - Szakala - który chciał doprowadzić do śmierci Pajączka, kierując się zemstą za śmierć Gwen Stacy. Po jednym ze starć Spider-Man udowodnił Punisherowi, że obydwaj są tylko pionkami w grze czarnego charakteru. W ten sposób mściciel zdecydował się pomóc superbohaterowi w schwytaniu przestępcy o pseudonimie Tarantula. W tym zeszycie także Punisher stracił swojego zbrojmistrza - Mechanica. Przez wiele lat Punisher na kartach komiksów spotykał się z wieloma herosami ze świata Marvela, takimi jak Daredevil czy Kapitan Ameryka. Jednak zamiast im pomagać w większości przypadków kruszył z nimi kopie. Postać bezwzględnego łowcy przestępców zyskała taką popularność, że zdecydowano się na stworzenie cyklu, który został poświęcony tylko temu bohaterowi.
Seria The Punisher powstała w 1986 roku jako miniseria. Tytuł zyskał przychylność czytelników i rok później ukazał się pierwszy numer regularnej serii. Za scenariusz odpowiadał Steven Grant, a rysunki stworzył Mark Zecka. Mamy okazję pozanać pełną genezę postaci mściciela. Traumatycznym przeżyciem, które sprawiło, że Frank stał się bezwzględnym łowcą była śmierć jego rodziny z rąk ludzi szefa mafii - Brunona Costy. Żołnierz i jego bliscy przypadkiem stali się świadkami egzekucji dokonanej przez pomagierów mafiosa na Hectorze Montoi. Castle - który jako jedyny przeżył to wydarzenie - postanowił pomścić swoją rodzinę. Tak narodził się Punisher, samozwańczy stróż prawa wymierzający sprawiedliwość. Wkrótce Frank znalazł bardzo dobry sposób na dokonanie zemsty. Postanowił zaatakować przyjęcie organizowane przez rodzinę Costa. Punisher dokonał tam krwawej masakry. Oszczędził jedynie zabójcę - Billy'ego Russo - który miał być posłańcem wiadomości dla reszty przestępców. Jednak przy tym wypchnął mężczyznę przez okno, kalecząc mu twarz. Tak narodził się Jigsaw - jeden z najbardziej znanych wrogów Punishera. Mimo dopełnienia zemsty Frank zdawał sobie sprawę, że nadal pozostało wielu kryminalistów, których należy się pozbyć. W ten sposób rozpoczął krucjatę przeciwko złu. W 1988 roku regularna seria została uzupełniona o kolejną - The Punisher: War Journal, a w 1992 o następną - The Punisher: War Zone. W pierwszej z nich zapoznaliśmy się z prowadzonym przez Franka Dziennikiem Wojennym, na podstawie którego eliminował wrogów. W drugiej zaś poznajemy historię, w której Punisher wszelkimi sposobami stara się usunąć rodzinę przestępców - Carbone. Gdy w końcu się udaje, pozostawia przy życiu tylko Rosalie - córkę bossa mafii. Jednak kobieta poprzysięgła zemstę na Franku.
Okładka jednego z zeszytów
W następnych latach historie z Punisherem w roli głównej zaczęły nużyć czytelników, wobec tego twórcy postanowili zatrząść światem komiksowego anty-bohatera. Dlatego w Suicide Run został on pozornie uśmiercony w katastrofie budynku, po czym ukazano jego naśladowców, m.in. Lady Punisher i Hitman Punishera. Następnie autorzy pozbyli się także - w tym wypadku już naprawdę - współpracownika Franka, Micro. W 1995 powstała już trzecia seria zatytułowana The Punisher, w której nasz anty-bohater między innymi trafił na krzesło elektryczne, które jedynie go ogłuszyło. Po tym wydarzeniu postanowił współpracować ze znienawidzoną przez siebie rodziną mafijną Geraci, którą uznał za mniejsze zło. To wszystko doprowadziło go do depresji i samobójstwa na końcu serii. Po tym wydarzeniu 1998 roku powstała miniseria, w której zmarły Frank stał się... agentem nieba. Pomagał w walce z wszelkiej maści demonami. Wśród nich znalazł się również najniebezpieczniejszy - Olivier. Jak później się okazało, to demon tak naprawdę był odpowiedzialny za śmierć rodziny Castle'a. To wszystko pomogło Olivierowi w walce o władzę. Ta seria sprawiła, że Punisher zyskał niesławę i czytelnicy odwrócili się od jego historii.
Przełom w sposobie postrzegania Punishera nastąpił w 2000 roku, kiedy to za jego komiksową reanimację wziął się Garth Ennis, który wpompował w historię mściciela powiew świeżości. Twórca Kaznodziei rozpoczął swoją przygodę z Punisherem od wydania miniserii - po zyskaniu ogromnej popularności została przerodzona w czwartą regularną serię pod nazwą The Punisher. Agenci CIA wspierani przez Micro - który teraz pracuje dla Biura - próbują zwerbować Franka do swojej drużyny. Punisher w coraz bardziej wymyślny sposób rozprawia się z kolejnymi gangami, używając do tego między innymi akwarium z piraniami. Jednak mściciel nie zapomina pomóc starym przyjaciołom, takim jak Yorkie Mitchell, który potrzebuje wsparcia w zlikwidowaniu terrorysty z IRA. W tej serii również Punisher nie ogranicza się do walki z przestępcami w Nowym Jorku, zaczyna działać bardziej globalnie. W trakcie walki z kryminalistami udaje się na przykład do Rosji z zamiarem uratowania dziewczynki, która nosi w sobie zabójczy wirus. Cykl zyskał ogromną popularność, a następnie został przeniesiony do imprintu MAX - przeznaczonego dla dorosłych czytelników. Tam po wyzerowaniu dotychczasowej serii powstała nowa, licząca 22 zeszyty. Tutaj dostaliśmy między innymi historię Kingpin, w której Punisher polował na tajemniczego tytułowego szefa półświatka. Utrudnieniem była niewiedza, która dotyczyła wyglądu przestępcy oraz tego, czy w ogóle istnieje. Na kartach zeszytów z tego cyklu Frank także walczył ze znanym antagonistą Bullseyem, a nawet z samą ukochaną Daredevila - Elektrą. Oprócz tych popularnych serii powstała także w 2003 roku miniseria Born, w której twórcy zasugerowali, że mordercze skłonności u Franka narodziły się o wiele wcześniej i nie były skutkiem morderstwa rodziny. Według tej historiiCastlemordowałkryminalistów już w czasie służby wojskowej, a kompani z armii opisywali go jako zakochanego w wojnie człowieka z wrodzonym instynktem zabójcy.
W 2010 roku powstała kolejna popularna miniseria z Punisherem w roli głównej - Punisher: In the Blood, napisana przez Ricka Remendera. Frank po raz kolejny konfrontuje się ze swoim odwiecznym wrogiem Jigsawem oraz Stuartem Clarkiem, którzy znani są obecnie jako bracia Jigsaw. W historii pojawia się także Henry - syn antagonisty - będący bardzo ważną postacią dla osi fabularnej. W pewnym momencie chłopak obezwładnia Punishera i oddaje go w ręce ojca, jednak po pewnym czasie pomaga mu w ucieczce, czując się manipulowanym przez Jigsawa, który w czasie ostatecznego starcia oddaje życie. W historii pojawia się również tajemnicza kobieta, którą Frank początkowo bierze za swoją zmarłą żonę Marię, jednak okazuje się, że to tylko zabójczyni, która podszywa się pod ukochaną mściciela. W 2011 powstała kolejna regularna seria o przygodach antagonisty, która znalazła się pod szyldem The Punisher. Tutaj Frank połączył siły z Rachel Cole-Alves - sierżant Marines - której mąż i goście zostali zabici przez gang w czasie przyjęcia weselnego. Bohaterowie opowieści decydują się na dokonanie zemsty. Wpadają na trop tajemniczej organizacji przestępczej - The Exchange. Eliminując zastępy wrogów, współpracują również z takimi herosami, jak Spider-Man i Daredevil. Punisher wpada także w konflikt z samymi Avengers, którzy uważają jego wendettę za bardzo niebezpieczną. W starciu z grupą superbohaterów pomaga mu między innymi Wolverine. W najnowszym wydarzeniu w świecie komiksów Marvela - Secret Wars - Punisher łączy siły z Kapitanem Ameryką, który jest wierny Hydrze. Ceną za jego lojalność jest możliwość przywrócenia rodziny mściciela do życia. Gdy prawdziwy Steve Rogers pokonuje swojego złego odpowiednika, Punisher określa swoją pracę dla Hydry jako najgorszy błąd w życiu i decyduje się odpokutować winy, likwidując agentów złowrogiej organizacji.
Punisher jest obecnie jednym z najpopularniejszych, jeżeli nie najpopularniejszym anty-bohaterem w uniwersum Marvela. Jego sława i przychylność czytelników wzrosła do tego rozmiaru, że nawet logo mściciela stało się nieoficjalnym symbolem amerykańskiego oddziału specjalnego Navy SEALs. Bohater, który jest połączeniem specyficznego kompasu moralnego z niezwykłym bólem i cierpieniem, jeszcze przez wiele lat będzie raczył nas kolejnymi świetnymi opowieściami i usuwaniem hordy wrogów na kartach komiksów.