Oryginalne i intrygujące wierzenia tajemniczego ludu, który w Mezopotamii zbudował jedną z pierwszych cywilizacji świata. Mity sumeryjskie to opowieści o niesamowitych przygodach bogów. panujących nad światem i nad ludzkimi losami. Na czoło ich licznej rodziny wysuwają się: niebiański ojciec An, jego syn, bóg ziemi i powietrza Enlil, pan mądrości, wiedzy i wód Enki oraz bogini miłości i wojny Inanna. Niniejsze opowieści przedstawiają sumeryjskie bóstwa niedługo po stworzeniu wszechrzeczy. Po burzliwym początku świata w zgodnej dotąd boskiej rodzinie wybucha konflikt o władzę nad stworzeniem. Sprawiedliwy ojciec An przygląda się dążeniom potężnych braci Enlila i Enkiego do objęcia kontroli nad światem. Podobnie Inanna, gotowa wkroczyć i sprytnie zagarnąć, co tylko zdoła… Jednak na skarby bogów czają się zewsząd ponure demony i potworne bestie. Wśród nich są zwiastun burzy, ziejący ogniem orzeł o głowie lwa Anzu, upiorna demonica Lilit czy też wąż, który nie lęka się boskiego słowa. Wierzenia Sumerów odcisnęły piętno na wielu późniejszych mitologiach: akadyjskiej, Babilońskiej i asyryjskiej, a także greckiej i rzymskiej.
Premiera (Świat)
5 listopada 2024Premiera (Polska)
5 listopada 2024Liczba stron
352Autor:
Przemysław KulczakGatunek:
non-fictionWydawca:
Polska: Replika
Najnowsza recenzja redakcji
Mezopotamia i starożytny świat Sumerów to tematy, które większość z nas kojarzy ze szkołą podstawową i pierwszymi lekcjami historii z liceum. Wiemy, że budowali zikkuraty i kanały irygacyjne. Niestety, nie starcza czasu na mitologie tych rejonów. Tu czas został w podstawie programowej przekazany greckiemu panteonowi. Warto więc docenić to, że Replika wydała właśnie Mitologię sumeryjską.
Przemysław Kulczak jest prozaikiem i felietonistą, co dało o sobie znać w formie, jaką nadał mitom. Teksty, mimo że dotyczą tematów sprzed kilku tysiącleci, czyta się bardzo dobrze. Kulczak tchnął w nie nieco życia. Miałam wrażenie, że czytam jakąś powieść.
Same mity, tak jak w wielu kulturach, są odbiciem warunków życia starożytnych. Nietrudno się domyślić, że w tym przypadku, ze względu na specyfikę regionu, najważniejszym wątkiem w wielu tekstach jest woda i życiodajne opady. Kolejnym ciekawym aspektem okazało się podejście do stworzenia człowieka.
Sumerowie twierdzili, że człowiek został ulepiony z najbardziej dostępnego materiału, czyli gliny. Motyw przyświecający bogom przy stwarzaniu istoty ludzkiej jest dość zaskakujący i inny niż ten, do którego przywykliśmy. Bogowie stworzyli człowieka, żeby im służył. To poczucie bycia boskim niewolnikiem przewija się między wierszami mitów. Większość tekstów jest w mrocznym i bardzo depresyjnym klimacie. Bogowie wcale nie są przyjacielscy ani pomocni, choć z wyglądu i charakteru bardzo przypominają ludzi.
Chimeryczność bogów objawiała się w nieprzewidywalności losu Sumerów. Przyroda była nieprzyjazna dla mieszkańców tego obszaru, a do tego otaczało ich wiele złowrogich plemion. Dlatego w tekstach nie zabraknie ponurych demonów i innych odrażających bestii.
Bardzo dużą zaletą tej książki jest to, że została wzbogacona zdjęciami istniejących zabytków pochodzących z tamtego regionu.
Komu się ta książka spodoba? Raczej małej grupie odbiorców: miłośnikom legend i starożytnego Wschodu. Czy ktoś jeszcze poczuje się na tyle zainteresowany, że zapragnie zgłębić ten temat?