Kto z nas, będąc dzieckiem, nie zastanawiał się, co jest zakopane na osiedlowej górce? Bunkier, czołg, samolot? Wyobraźnia płatała nam różne figle. Każdy z nas wierzył, że coś tam jest.  Podobny punkt wyjścia mają Wykopaliska Simona Stone’a na podstawie powieści Johna Prestona. Mamy rok 1939. Zaraz wybuchnie II Wojna Światowa. Napięcie czuć w powietrzu. W tym czasie pewna majętna wdowa Edith Pretty (Carey Mulligan) zatrudnia Basila Browna (Ralph Fiennes), archeologa samouka, do tego, by zbadał kopce znajdujące się na należącym do niej polu. Kobieta wie, że ta ziemia skrywa pewną tajemnicę, ale nie spodziewa się, jak dużą. Ekipa trafia bowiem na szczątki łodzi należącej do dawnego władcy. Jest to znalezisko o niebagatelnej wartości historycznej. Ale jest ono tylko pretekstem do tego, by pokazać ludzki dramat, problemy matki samotnie wychowującej dziecko i młodych ludzi, którzy zaraz zostaną wysłani na wojnę. Powieść Prestona dotyka wielu tematów, a Moira Buffini potrafiła to wszystko przekazać w scenariuszu.

Film Simona Stone’a znacznie różni się od dramatów romantycznych, jakie dotąd serwowało nam kino. Bohaterowie są bardzo powściągliwi w okazywaniu uczuć. Nie ma tu zbyt wielu scen krzyków, płaczu i egzaltacji. Główne postacie wszystkie emocje skrywają w sobie. I z czasem, tak jak ten znaleziony wrak, zaczynają wyciągać je na światło dzienne. Jednak są one tak skąpe, że widz zaczyna trochę nadinterpretować relacje łączące Edith z Basilem. Sam nie wiem do końca, czy wywiązuje się między nimi romans, czy to tylko produkt mojej wyobraźni i niewłaściwa interpretacja pewnych gestów. Jednak gdy już zacząłem kibicować parze, nagle twórcy wyrwali mnie z tej opowieści i wrzucili do zupełnie innej. Zabrali mi bohaterów, z którymi poniekąd się zżyłem, i przedstawili kolejnych. W drugiej połowie filmu ciężar opowieści zostaje przeniesiony na Peggy Piggot, graną przez Lily James. Dzieje się to trochę niespodziewanie i moim zdaniem zaburza całą historię. W pewnym momencie nie wiemy już, kto gra pierwsze skrzypce w tej produkcji.

Twórcy chcieli, by wybuch wojny zmienił także narrację filmu, pokazując, że normalne życie poszło w odstawkę. Dopiero teraz zaczyna się dramat ludzki. Rodziny tracą dzieci wyruszające na front. Rozpadają się związki. W codzienność zaczyna wkradać się strach i przerażenie. Nad tytułowymi wykopaliskami co rusz przelatują samoloty wojskowe, przypominając widzom, że świat jest zajęty czymś dużo poważniejszym.

Najmocniejszą stroną tej produkcji są piękne zdjęcia, za które odpowiada Mike Eley. Dostajemy stonowane kolory i ujęcia kręcone z oddali, pokazujące wielką przestrzeń. Dzięki temu ten film nabiera niepowtarzalnego klimatu i głębi. Eley znakomicie prezentuje tytułowe wykopaliska w taki sposób, że mamy wrażenie, jakbyśmy byli tam razem z bohaterami.

fot. materiały prasowe

Wykopaliska nie są łatwym filmem. Wymagają skupienia i ciszy. Bohaterzy nie są nadekspresyjni jak w innych produkcjach tego typu robionych przez Amerykanów. Ten film jest bardzo brytyjski –  w każdym tego słowa znaczeniu. I uważam to za duży plus.

Carey Mulligan, Ralph Fiennes, a nawet Lily James tworzą świetne role, które przykuwają naszą uwagę. Sprawiają, że przejmujemy się losem ich bohaterów. Chcemy, by im się udało. Rozumiemy ból, z jakim się borykają. To oczywiście nie tylko ich zasługa, ale także scenarzystki i reżysera, którzy potrafili oddać ducha tej powieści. Uważam, że jak na razie jest to jeden z ciekawszych filmów, jakie w tym roku zaserwował nam Netflix.