Żyjemy w przeświadczeniu, że tradycja i kultura europejska wywodzą się ze starożytnej Grecji i Rzymu. Zapominamy jednak o starożytnych Egipcjanach lub po prostu jesteśmy nieświadomi egipskiego pochodzenia wielu wynalazków, idei i motywów. Dotyczy to nie tylko religii czy filozofii. To dzięki Egipcjanom ktoś może nosić imię Zuzanna lub Onufry. To dzięki nim znamy słowa takie jak: bazalt, heban czy chemia. To wreszcie dzięki nim dzielimy dobę na dwadzieścia cztery godziny. Z podziwem patrzymy na niezrozumiałe teksty na ścianach egipskich świątyń i grobowców. A gdybyśmy spróbowali je odczytać? Zajrzenie w niezwykły świat hieroglifów może przynieść ze sobą zdumiewające odkrycia i wielką satysfakcję, gdy uda nam się rozszyfrować to, co przez wieki było ukryte i tajemnicze. Kamienie zaczynają wtedy mówić, a mają naprawdę wiele do powiedzenia.
Premiera (Świat)
23 lutego 2022Premiera (Polska)
23 lutego 2022Liczba stron
328Autor:
Andrzej ĆwiekGatunek:
non-fictionWydawca:
Polska: Wydawnictwo Poznańskie
Najnowsza recenzja redakcji
Andrzej Ćwiek już na początku swojej książki stwierdza, że: „cywilizacja egipska ma charakter unikatowy. Państwo, które trwało przez ponad trzy tysiące lat, kultura, która przez cztery tysiące lat zachowywała jednolity charakter – nie ma to analogii w dziejach świata”. Ma rację – trudno znaleźć drugą tak charakterystyczną i tajemniczą kulturę. W naszej świadomości utrwaliły się pewne utarte motywy związane ze starożytnym Egiptem – mumie, piramidy, sfinksy, bogowie przyjmujący zwierzęcą postać, papirusy i oczywiście hieroglify. Dawna cywilizacja znad Nilu to jednak coś więcej niż schematyczne wyobrażenia. Autor Hieroglifów egipskich. Mowy bogów pokazuje złożoność dawnego świata Egipcjan. Choć w swojej pozycji skupia się przede wszystkim na przedstawieniu zagadkowego i dosyć skomplikowanego pisma hieroglificznego, nie bagatelizuje ujęcia kontekstowego, opowiadając o historii cywilizacji, kulturze, religii i filozofii.
Publikację Andrzeja Ćwieka można podzielić na pięć zasadniczych części. Pierwsza pełni rolę wprowadzenia do starożytnego świata Egipcjan – autor pokrótce opisuje początki państwa, system wierzeń, sztukę i architekturę. W drugiej części skupia się na genezie, rozwoju i roli pisma. Podkreślana jest moc słów – Egipcjanie wierzyli w sprawczość języka, uważali, że nie tylko pomaga on opisywać rzeczywistość, lecz także na nią wpływa. Wymazanie czyjegoś imienia było dla nich tożsame z usunięciem z pamięci. W kolejnym rozdziale przechodzimy do „Krótkiego kursu hieroglifów”, w którym rozpoczynamy praktyczną naukę odczytywania hieroglifów. Poznajemy części mowy, rodzaje i funkcję znaków, transkrypcję i transliterację, alfabet hieroglificzny czy struktury zapisu i sposób odczytywania. Uzupełnieniem „Krótkiego kursu hieroglifów” jest następna część – „Mały tezaurus hieroglificzny”, który może kojarzyć się ze słownikiem tematycznym. Tezaurus zawiera najistotniejsze słowa w zapisie hieroglificznym wraz z ich znaczeniami. Zdobyte dzięki wymienionym rozdziałom umiejętności pozwolą na samodzielne odczytywanie prostych konstrukcji zapisanych hieroglifami. Ostatnią część książki Ćwieka stanowi „Przewodnik”. Autor w gawędziarskim stylu opowiada o najbardziej znaczących i charakterystycznych miejscach starożytnego Egiptu, obrazując ją licznymi zdjęciami. Nie pomija przy tym językowych aspektów, wskazując, jak wielką rolę odgrywały one w tworzeniu cywilizacji Egipcjan. Znamiennym jest fakt, że egipskie znaki nazywano „świętymi literami” bądź „świętymi rytami”, a samo pismo określano jako „mowę bogów”.
Warto wspomnieć, że autor Hieroglifów egipskich. Mowy bogów Andrzej Ćwiek, z wykształcenia archeolog, jest kustoszem w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu, wykładowcą na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza oraz uczestnikiem wielu misji archeologicznych w Egipcie. Jego wiedza i pasja ujawniają się w swobodnym stylu opowiadania, przypominającym prelekcję, podczas której występujący przytacza ciekawostki i anegdotki. Dzięki temu ta popularnonaukowa książka spodoba się nie tylko osobom obeznanym z historią starożytnego Egiptu, lecz także laikom zafascynowanym dawnymi cywilizacjami i miłośnikom językowych smaczków.