Czy naukowcy dążą do poznania świata? Z pewnością tak, ale na tej drodze czeka ich tyle przeszkód i pułapek, że cel rzadko zostaje osiągnięty. Prawda naukowa budzi ogromne emocje, i to nie zawsze zdrowe. Potrafi zapewnić prestiż, pieniądze i władzę nad umysłami. Raz ustanowiona, obrasta w katedry, etaty i publikacje, a armia ludzi, którzy związali z nią swoje życie, broni jej jak niepodległości i coraz rzadziej pyta, czy faktycznie jest prawdą. Rasowa, narodowa i płciowa wyższość, wypisana na twarzy skłonność do występku, minerały, drzewa i skorupiaki wyznaczające naturalny zasięg występowania narodów - nie ma idiotyzmu, który trafiwszy na sprzyjające okoliczności, nie urośnie do rangi naukowego pewnika. Historia głupich idei to panorama zbiorowych obłędów nowoczesnej Europy, które kwitły w majestacie nauki swojego czasu. Spotkamy tu patriotów-mizoginów oskarżających wrogie państwa o niestałość uczuć, histerię i zdradę. Antropologów mierzących czaszki jeńców wojennych, aby pogrążyć wroga także na polu rasowym. Psychiatrów diagnozujących niebezpieczną chorobę pacyfizmu i próbujących leczyć ją elektrowstrząsami. Przedstawicieli nauki zobaczymy w sztabach armii szykujących się do inwazji, na konferencjach pokojowych dzielących terytoria podbitych państw, w organach administracji terytoriów okupowanych i w gronie planistów zbrodni przeciw ludzkości.
Premiera (Świat)
11 maja 2022Premiera (Polska)
11 maja 2022Liczba stron
416Autor:
Maciej GórnyGatunek:
non-fictionWydawca:
Polska: Filtry
Najnowsza recenzja redakcji
Wertując Historię głupich idei, jeszcze przed lekturą poczułam się nieco zaskoczona, widząc przypisy i bardzo obszerną bibliografię. Spadł mi kamień z serca, że nie jest to jedynie pozycja szukająca popularności w kontrowersji. Myślę, że tej książce jest bliżej do eseju, a nie czegoś stricte naukowego. Dostajemy przemyślenia autora i subiektywny wybór tytułowych idei.
Autor jest z wykształcenia historykiem, zatem robienie researchu i analiza tekstów nie są mu obce. Maciej Górny serwuje nam istną panoramę obłędów Europy, ale podchodzi do nich od bardzo naukowej strony. Jeśli już o nauce mowa – Górny podjął się niezwykle trudnego zadania. Mianowicie próbuje odpowiedzieć na filozoficzne pytania. Czy to nauka kształtuje rzeczywistość? A może to rzeczywistość nakłada na naukę pewne wymogi, którym badacze i twórcy muszą podołać? Poza tym stawia sobie, czytelnikowi i – co najważniejsze! – światu, pytanie, czym jest prawda? Prawda, która wedle przysłowia kole w oczy i budzi kontrowersje.
Podczas lektury przekonamy się także, jak wygląda mechanizm tworzenia mitów i popularnych przekonań. Te fragmenty pozwalają nieco inaczej spojrzeć na to, co się dzieje wokół.
Źródło: FiltryMaciej Górny wiele miejsca poświęca szaleństwu, ideom, które ewidentnie nie mają ze zdrowym pojmowaniem rzeczywistości nic wspólnego. Jednocześnie otwarcie krytykuje ludzi, którzy za tymi drogowskazami podążają i się z nimi zgadzają. Oczywiście swoje zdanie podbudowuje argumentami nauki, ale... No właśnie, społeczeństwo i tak będzie robić, co chce. Jakbyśmy się nie zapierali, czasy, w których żyjemy, kształtują nas i nasze pojmowanie świata. Autor sięga po takie niewygodne tematy jak: rasizm, feminizm, a nawet patriotyzm. W swojej pracy sporo miejsca poświęca naszemu krajowi i nie szczędzi bardzo gorzkich refleksji marzeniom z przeszłości o wolnej Polsce.
Mimo zapędów naukowych i dydaktycznych autor pisze językiem przyjemnym i w gruncie rzeczy łatwym do zrozumienia. Jednakże nie jest to pozycja dla każdego. Powinna zawierać, moim zdaniem, humorystyczny dopisek: "otwierasz na własne ryzyko".
Pokaż pełną recenzję
Reklama
Powiązane recenzje
Reklama
