Źródło: NASA/ESA/CSA/J. Olmsted (STScI)

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba dokładnie zbadał atmosferę egzoplanety VHS 1256 b - tej samej, której przypatrywał się on w zeszłoroczne wakacje. Obiekt ten powstał zaledwie 150 mln lat temu i znajduje się ok. 40 lat świetlnych od Ziemi, okrążając nie jedną, a dwie macierzyste gwiazdy w okresie orbitalnym szacowanym na ok. 10 tysięcy lat; jest on więc położony aż 4 razy dalej niż Pluton od Słońca. To właśnie to oddalenie od gwiazd sprawia, że zamontowane na wchodzących w skład Webba spektrograf bliskiej podczerwieni (NIRSpec) i instrument średniej podczerwieni (MIRI) mogły obserwować VHS 1256 b bezpośrednio, dokonując przełomowych odkryć w jej atmosferze. 

Jak się okazuje, badana egzoplaneta jest gorącym, gazowym gigantem z niezwykle burzliwą atmosferą. Naukowcom z zespołu kierowanego przez Brittany Miles z Uniwersytetu Arizony w chmurach nieustannie otaczających powierzchnię obiektu udało się znaleźć sygnatury wody, metanu, tlenku węgla i te sugerujące obecność dwutlenku węgla (to największa liczba cząsteczek zarejestrowanych jednocześnie na jakiejkolwiek egzoplanecie). Jeszcze ciekawsze są dane wskazujące na istnienie w górnych partiach atmosfery cząsteczek krzemianu - od mikroskopijnych drobinek po małe ziarna przypominające rozgrzany piasek. 

Atmosfera VHS 1256 b jest w ciągłym ruchu: chmury nieustannie podnoszą się, mieszają i wirują, unosząc cieplejszą materię w górę i spychając tę zimniejszą w dół w trakcie wynoszącej 22 godziny doby. Przez tę cyrkulację zmiany jasności egzoplanety są tak wielkie, iż na tym polu VHS 1256 b góruje nad wszystkimi innymi znanymi ludzkości obiektami tego typu spoza Układu Słonecznego. W górnej części atmosfery, w której kłębią się krzemianowe chmury, temperatura osiąga zabójcze 830 stopni Celsjusza. 

Taniec chmur na analizowanej przez Webba egzoplanecie to efekt stosunkowo niskiej grawitacji oraz naprawdę młodego wieku VHS 1256 b - sam obiekt zacznie z czasem się ochładzać, a proces ten potrwa nawet miliardy lat, sprawiając również, że nieustannie zachmurzone niebo stanie się wyjątkowo czyste. 

Teleskop Webba - egzoplaneta VHS 1256 b [WIDMO I WIZJA ARTYSTYCZNA]

Źródło: NASA/ESA/CSA/J. Olmsted (STScI)/B. Miles/B. Biller/S. Hinkley/A. Skemer

Sprawująca pieczę nad badaniami Miles tak komentuje dane dotyczące egzoplanety:

Współpracująca z Miles Beth Biller z Uniwersytetu Edynburskiego dodaje:

Zobacz także:

-

Teleskop Webba - najważniejsze odkrycia dopiero przed nami. TRAPPIST-1 i egzoplanety, ciemna materia, Układ Słoneczny!

-

Teleskop Webba - kosmiczne fajerwerki na nowych zdjęciach. Gwiazda Wolfa-Rayeta i zachwycająca mgławica