James Bond: 'Cipcia Obfita' hitem polskiego tłumaczenia. Kim jest i o co chodzi?
Nazywam się Cipcia Obfita - pada z ust jednej z bohaterek filmu o Jamesie Bondzie. Skąd wzięło się tak kuriozalne tłumaczenie?
Nazywam się Cipcia Obfita - pada z ust jednej z bohaterek filmu o Jamesie Bondzie. Skąd wzięło się tak kuriozalne tłumaczenie?
Od 1 grudnia 2020 roku abonenci HBO GO mogą oglądać na platformie wszystkie 25 filmów o Jamesie Bondzie. Trzecim z serii jest Goldfinger z 1964 roku z Seanem Connery w roli agenta 007 i to w nim padają te kontrowersyjne słowa: "Nazywam się Cipcia Obfita".
Ta kwestia wypowiadana jest jedynie przez lektora, w wersji z napisami bohaterka przedstawia się jako Pussy Galore.
Pussy Galore - kim jest?
Kim jest Pussy Galore? To postać stworzona przez Iana Fleminga, autora książek o Bondzie. Jest mistrzynią trapezu i występuje z grupą kobiet-kotów jako 'Pussy Galore i jej akrobatki'. Po fiasku tego przedsięwzięcia kobiety zmieniają się we włamywaczki, z czasem przekształcając się w grupę lesbijek, znaną jako Cement Mixers, z siedzibą w Harlemie. W powieści Goldfinger z roku 1959 Pussy Galore ma czarne włosy, bladą skórę i fiołkowe oczy. Mówi Bondowi, że została lesbijką po tym, jak wujek wykorzystał ją seksualnie, a na końcu powieści zakochuje się w agencie Jej Królewskiej Mości i z nim ucieka.
Tyle o historii książkowej. W filmie tytułowy Auric Goldfinger - grany przez niemieckiego aktora Gerta Fröbe - to przemytnik złota, który zamierza okraść Fort Knox i zabić wszystkich znajdujących się tam żołnierzy. Pussy Galore (grana przez Honor Blackman) jest liderem Latającego Cyrku Pussy Galore (to nawiązanie do jej cyrkowej przeszłości z powieści), grupy kobiet lotniczek pracujących dla Goldfingera. Jest blondynką i tak jak jej pierwowzór ostatecznie zostaje dziewczyną Bonda.
James Bond - polskie tłumaczenie
Skąd więc się wzięła Cipcia Obfita? W filmach udostępnionych w serwisie HBO GO znalazło się takie tłumaczenie dlatego, że platformy streamingowe często wykupują gotowe wersje lektorskie tłumaczeń do starych filmów. Pytaniem jest kto był autorem tego tłumaczenia.
Filmy o Bondzie na HBO zawierają tłumaczenia Magdaleny Balcerek, wiceprezeski Stowarzyszenia Tłumaczy Audiowizualnych. Tłumaczka korzystała jednak ze sformułowań stworzonych przez Tomasza Beksińskiego, więc można jemu przypisać tę frazę. Internauci posiadający w swojej kolekcji filmy z Bondem w tłumaczeniu Beksińskiego wspominają, że bohaterka w nich przedstawia się jednak jako Pussy Galore. Z drugiej zaś strony, w pracy naukowej Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza z 2018 roku pt. Kreacje bohaterów w kontekście języka i przekładu w wybranych książkach o Jamesie Bondzie można przeczytać, że Cipcia Obfita stworzona została właśnie przez Tomasza Beksińskiego.
Chociaż źródło Cipci Obfitej jest niejasne to warto przyjrzeć się całemu zamysłowi Fleminga. Autor często nadawał dwuznaczne imiona dziewczynom Bonda: Kissy Suzuki, Dominetta Vitali czy Holly Goodhead. Często nazywał swoich bohaterów w sposób humorystyczny, ale to kobiecym postaciom nadawał seksualny podtekst.
W sieci można przeczytać artykuły o tym, że Fleming zwykł używać seksistowskich określeń. Może takie były wymogi ówczesnych czytelników, a może Fleming po prostu taki był. Tłumacz natomiast miał dwie opcje. Mógł pójść w stronę kocich atrybutów z książki w połączeniu z seksualnym znaczeniem nazywając bohaterkę na przykład Bujną Kocicą. Mógł też oderwać się od stereotypowego języka Fleminga tworząc Cipcię Obfitą - nazwę, która brzmi tak absurdalnie, że aż zabawnie.
https://www.instagram.com/p/CIgWY2ADp6t/?utm_source=ig_web_copy_link
Źródło: teleshow.wp.pl