Irena #03: Warszawa – recenzja komiksu
Data premiery w Polsce: 23 maja 2018Warszawa to tytuł trzeciego komiksu z serii Irena, czyli biograficznej opowieści o Irenie Sendlerowej. Jak wypada ten tom?
Warszawa to tytuł trzeciego komiksu z serii Irena, czyli biograficznej opowieści o Irenie Sendlerowej. Jak wypada ten tom?
Jak się okazuje, nie ostatni, tylko przedostatni tom komiksowej serii Irena zrywa z narracją czasów okupacji o bohaterskiej kobiecie ratującej z pomocą szeregu życzliwych Polaków żydowskie dzieci z Szoa. Francuscy scenarzyści Jean David Morvan oraz Séverine Tréfouël zakłócili linearność opowieści, mieszając czasy rozgrywającej się narracji. Tym razem doszło do zmiany perspektywy obserwacji na spojrzenie oczami jednej z Ocalonych przez Irenę Sendlerową. Komiks zaczyna się od sceny rozgrywającej się w 1947 roku w powojennej Polsce, już tłamszonej przez komunistów. Autorzy nie wspominają, że były to niespokojne czasy powstania antykomunistycznego, gdy dochodziło do mordowanie Żydów przez obie strony konfliktu. Jednocześnie komuniści i „bezpieka” sami prowokowali, mordowali lub przymykali oczy na emigrację żydowskich Ocalonych do ówcześnie brytyjskiej Palestyny – wspierali też Żydów szkoleniem żołnierzy, sprzedażą broni, a nawet maszyn do produkcji karabinów powtarzalnych.
Wnętrze zniszczonego kościoła miało spotęgować potajemnie (przed komunistami?) odprawiane nabożeństwo, choć mija się to z realizmem. Główną bohaterką jest mała Oliwka, która przetrwała w katolickiej rodzinie podczas okupacji niemieckiej. Symbolicznie zostaje również „ocalona” przed pierwszą komunią św., gdy w kościele pojawia się tajemnicza postać. Przybysz rozmawia z księdzem, mającym przypomnieć „rodzicom” o przekazanej im pod opiekę dziewczynce. Dramatyzm sceny, gdy Oliwka dowiaduje się, że nazywa się Astar, oddziaływał w sposób spotęgowany na czytelników. Opowieść o konkretnej osobie wywiera znacznie lepszy wpływa od suchej wyliczanki zasług. Komiks otwiera zatem scena jednoznacznie sugerująca, że dramat uratowanych przed śmiercią Żydów nie zakończył się wraz z końcem wojny. Dalsze losy dzieci oraz tych, którzy się nimi opiekowali, były nie mniej dramatyczne.
Narratorem w tym przypadku jest Astar Berkenbaum, która opowiada własne przeżycia jako dorosła kobieta… swojej córce podczas odwiedzin w gajach pomarańczowych Jad Waszem. Astar wspomina dzieciństwo w oczekiwaniu na przybycie Wybawicielki – starszej już – Ireny Sendlerowej. Po przybyciu Bohaterki uroczystości w Jad Waszem narracja zaczyna obejmować wojenną rzeczywistość niemieckiej okupacji, widzianej też z perspektywy Sendlerowej. Swobodnie przemieszczamy się między różnymi czasami - okupacyjnymi i powojennymi, przeplatając los Astar z dramatem ratującej ją Ireny. Autorzy przypomnieli nastoletnim czytelnikom o uwięzieniu polskiej bohaterki przez niemieckich oprawców w KdS Warschau, a także szczęśliwemu uwolnieniu dzięki staraniom (i łapówce) Żegoty. Klamrą łączącą scenariusz komiksu jest emocjonalne i wzruszające spotkanie Ireny Sendlerowej z dorosłymi wówczas Ocalonymi przez nią dziećmi w Alei Sprawiedliwych.
Rysunki David Evrard utrzymały swoją cartoonową stylistykę, zaś Walter wyeksponował w scenach powojennych po raz pierwszy ciepłe pastelowe kolory, a przez to familijny charakter. Kolorysta pamiętał jednak o tym, aby egzystencjalne dramaty czasu niemieckiej okupacji zachowały swoją chropowatość oraz ciemną i stonowaną kolorystykę.
Tom trzeci Irena #03: Warszawa prezentuje dalszą cześć bohaterskiej epopei Ireny Sendlerowej. Scenarzyści pozostawili formułę baśniowo-mityczną narracji o autentycznym bohaterstwie i ekstraordynaryjnej odwadze. Nieszablonowa opowieść Morvana oraz Tréfouël miała na celu zainteresowanie nastoletnich czytelników historią o ich rówieśnikach i nakłonienie czytelników „Ireny” do dalszego rozwijania zainteresowania historią, w tym losami bohaterki komiksu - Ireny Sendlerowej. Seria „Irena” była planowana pierwotnie jako trylogia, co sugerowała numeracja na okładkach. Nieoczekiwanie okazało się, że autorzy zapowiadają tom czwarty pt. Jestem z Ciebie dumny na tegoroczną jesień.
Źródło: fot. Timof Comics
Poznaj recenzenta
Hubert KuberskiDzisiaj urodziny obchodzą
ur. 1962, kończy 62 lat
ur. 1968, kończy 56 lat
ur. 1988, kończy 36 lat
ur. 1980, kończy 44 lat
ur. 1965, kończy 59 lat