NASA/JPL-Caltech/SETI Institute

"Wszystkie światy są twoje - z wyjątkiem Europy. Nie próbujcie tam lądować" - czytamy w książce 2010: Odyseja kosmiczna Arthura C. Clarke'a. Składa się jednak tak, że ludzkość niekoniecznie wzięła sobie słowa legendarnego pisarza do serca. Europa to bez dwóch zdań najciekawszy z księżyców Jowisza i zarazem jeden z najbardziej intrygujących obiektów w całym Układzie Słonecznym. Pod jego lodową skorupą najprawdopodobniej znajduje się ocean ciekłej wody, który w ocenie niektórych naukowców może skrywać życie. Teraz mamy okazję przyjrzeć się satelicie największej z planet jeszcze dokładniej; wszystko przez zdjęcia wykonane za pomocą sondy Juno i Bardzo Dużego Teleskopu. 

Przypomnijmy, że wystrzelona w 2011 roku Juno od 6 lat roku bada układ Jowisza, którego to stała się sztucznym satelitą. 29 września, w trakcie swojego 45. okrążenia wokół "ojca chrzestnego" planet, poruszająca się z prędkością 24 km/s sonda zbliżyła się do Europy na odległość ok. 400 km, mając zaledwie kilkadziesiąt minut na wykonanie fotografii księżyca. Możemy już zobaczyć niezwykle szczegółowe zdjęcia lodowego świata - najdokładniejsze od czasu tych, które przeszło 20 lat temu przesłała na Ziemię sonda Galileo. 

Na materiałach uchwycono m.in. znajdujący się w pobliżu równika Europy region o nazwie Annwn, którego powierzchnia poprzecinana jest wyraźnymi pęknięciami - to właśnie one mogą sugerować obecność oceanu pod lodową powłoką. Istotne są również nierówności terenu, możliwe do spostrzeżenia dzięki zaakcentowanemu na zdjęciu kontrastowi światła i cienia. Później wykonane przez Juno fotografie zostały poddane cyfrowej obróbce przez zewnętrznych naukowców; podrasowane komputerowo obrazy globu znacznie lepiej oddają tektoniczne zawirowania na powierzchni satelity - stworzono również grafikę o tytule "Europa w jesiennych kolorach".

Na tym jednak nie koniec. Znajdujący się w Chile i należący do Europejskiego Obserwatorium Południowego Bardzo Duży Teleskop wykonał fotografie zarówno Europy, jak i innego z księżyców Jowisza, Ganimedesa. To najostrzejsze jak do tej pory zdjęcia tych obiektów stworzone za pomocą teleskopów naziemnych. Spójrzcie sami:

fot. NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS/Björn Jónsson

W 2024 roku w kierunku Europy wyruszy stworzona przez NASA sonda Europa Clipper, która dotrze do księżyca Jowisza 6 lat później. Ma ona dokładnie zbadać lodową powłokę obiektu; nie jest wykluczone, że ostatecznie rozstrzygnie również o obecności podpowierzchniowych zbiorników ciekłej wody. 

Misja Juno została z kolei wydłużona przynajmniej do września 2025 roku. Zakończy się ona wraz z deorbitacją sondy i jej spłonięciem w atmosferze Jowisza. Czeka ją więc podobny los jak słynnej sondy Cassini, która 15 września 2017 roku uległa spaleniu w atmosferze Saturna. Jak wiemy już z serialu Kosmos: Możliwe światy, poświęcenie Cassiniego miało niezwykły wymiar: 

Zobacz także:

-

Teleskopy Webba i Hubble'a uchwyciły piękno pary galaktyk VV 191. Na zdjęciu kryje się coś jeszcze

-

Powstanie Księżyca trwało zaledwie kilka godzin? Niesamowita symulacja superkomputera i nowe badania