ESA/Webb/NASA/CSA/J. Lee i zespół PHANGS-JWST

Teleskop Webba w zupełnie niespodziewany sposób "dotarł" do Polski - administrator NASA, Bill Nelson, w trakcie spotkania ze studentami w warszawskim Centrum Nauki Kopenik premierowo zaprezentował najnowsze zdjęcia kosmicznego obserwatorium przedstawiające urzekającą galaktykę NGC 5068. Nasz kraj został w ten sposób wyróżniony w świecie nauki; ten gest można również odczytywać jako dobrą wróżbę w kontekście zacieśniania współpracy pomiędzy NASA a rodzimymi przedsiębiorstwami i instytucjami naukowymi zajmującymi się szeroko pojętą tematyką kosmosu. 

NGC 5068 to odkryta w 1785 roku przez Williama Herschela galaktyka spiralna z poprzeczką znajdująca się w gwiazdozbiorze Panny. Jest ona oddalona od Ziemi o ok. 22 mln lat świetlnych i ma średnicę 45 tys. lat świetlnych (dla porównania: średnica Drogi Mlecznej to blisko 106 tys. lat świetlnych). Korzystający z Webba naukowcy prowadzą obserwacje tego obiektu, aby dowiedzieć się więcej na temat procesów formowania się gwiazd w pobliskich galaktykach. W ramach tego projektu przyglądano się 19 galaktykom, w którym zachodzą intensywne procesy gwiazdotwórcze. 

Cykl tych badań ma dwa fundamentalne cele. Po pierwsze, zrozumienie tego, jak powstają gwiazdy, jest kluczowym zagadnieniem dla wielu obszarów astronomii - pomaga to nam choćby lepiej pojąć ewolucję całych galaktyk. Po drugie, przesłane przez Webba dane na temat rzeczonych obiektów naukowcy mogą zestawić z badaniami prowadzonymi przez Hubble'a (zdjęcia 10 tysięcy gromad gwiazd), Bardzo Duży Teleskop (mapowanie spektroskopowe 20 tysięcy gwiazdotwórczych mgławic emisyjnych) i Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA - obserwacje 12 tysięcy ciemnych i gęstych obłoków molekularnych). 

Teleskop Webba spojrzał na NGC 5068 przy pomocy dwóch swoich urządzeń: instrumentu średniej podczerwieni (MIRI) i kamery bliskiej podczerwieni (NIRCam). Zdjęcie powstałe z nałożenia efektów ich prac pokazuje nam poprzeczkę samej galaktyki (jasny obszar w lewym górnym rogu). Fotografia wykonana dzięki MIRI akcentuje z kolei pyłową strukturę obiektu, świecące bąble gazu, w których znajdują się nowo powstałe gromady gwiazd i trzy ślady wędrówki asteroid (małe, niebiesko-zielono-czerwone kropki). Bliska podczerwień pozwoliła natomiast Webbowi przeniknąć do samego jądra NGC 5068, by przyjrzeć się obecnemu tam ogromnemu skupisku starszych gwiazd. 

Teleskop Webba - najnowsze zdjęcia premierowo pokazane w Polsce [galaktyka NGC 5068]

Źródło: ESA/Webb/NASA/CSA/J. Lee i zespół PHANGS-JWST

Zobacz także:

-

Teleskop Webba odkrywa wodę na rozgrzanym do 2700 stopni Celsjusza gazowym olbrzymie. Niemożliwe nie istnieje

-

Teleskop Webba - najnowsze zdjęcia. Gigantyczny gejzer pary wodnej na Enceladusie - 20 razy większy niż sam księżyc Saturna!