Brooksfilms/ PolyGram/Golar Productions

Horror jest gatunkiem filmowym, który chyba nigdy nie straci na popularności. Nawet miernej jakości kino grozy gwarantuje producentom pewien zysk, nic więc dziwnego, że co roku na duże ekrany trafiają dziesiątki lepszych bądź gorszych obrazów z dreszczykiem. Wiele z nich powiela jedynie wyświechtane schematy, ale zdarzają się również perełki, umiejące w obranej konwencji pokazać coś naprawdę wielkiego. Horror to szeroki gatunek, w ramach którego funkcjonuje wiele podgrup. W poniższych galeriach wyszczególniliśmy te najważniejsze, wraz z kultowymi przykładami z kina i telewizji. Zapraszamy do lektury. Poniższe galerie przeznaczone są tylko dla widzów pełnoletnich.

Body horror

Horror budzący niepokój poprzez eksperymentowanie z ludzkim ciałem. Wynaturzenia, patologie, ludzkie zboczenia. Może to być zarówno kompulsywne połykanie ostrych przedmiotów (Niedosyt) czy zjadanie surowego mięsa (Mięso), jak i tworzenie z ciała człowieka przerażających wynaturzeń (Tusk, Ludzka stonoga). Ten rodzaj horrorów dla wielu odbiorców jest nie do przyjęcia, bo często skupia na rzeczach uwłaczających ludzkiej godności.

Turman-Foster Company / Universal Pictures

Komedio-horror

Komedie i horrory od dawna idą w parze. Ten dziwaczny tandem działa tak dobrze, dzięki umowności gatunkowej oraz dużemu dystansowi do obranej konwencji. Niektóre opowieści z dreszczykiem trudno traktować na serio, choć oczywiście istnieją horrory, z których nie da się żartować. Humor w tego typu filmach wprowadza element rozrywkowy, ale nie niweluje pierwiastka grozy. Dobre komedie z dreszczykiem potrafią zarówno bawić, jak i straszyć. Nie tyczy się to oczywiście parodii (Straszny film), których jedynym celem jest wyszydzanie wyświechtanych struktur gatunku.

fot. materiały promocyjne

Slasher

Jedna z najprostszych form kina grozy. Potężna istota rozpoczyna taniec śmierci, zabijając po kolei protagonistów filmu. Finalnie zostaje bohater bądź bohaterka, która posyła mordercę do piekła. Ten oczywiście nie umiera definitywnie i powraca w kolejnej części. Slashery permanentnie cierpią na powtarzalne schematy, choć zdarzają się również takie produkcje, które na bazie sprawdzonych motywów potrafią zrobić coś naprawdę ciekawego (nowe Halloween, Candyman).

PolyGram Filmed Entertainment / Propaganda Films

Gore

Brutalnie, krwawo, obrzydliwie. Horrory gore przepełnione są ludzkimi wnętrznościami, sączącą się wszędzie posoką oraz niekończącymi się dekapitacjami. Im bardziej bestialska i okrutna wizja artystyczna, tym lepiej. Ekstremalna odmiana horrorów.

Black Sky Entertainment

Horror erotyczny

Filmy grozy opowiadające o seksie często skupiają się na wynaturzeniach i mrocznych żądzach. Zdarzają się jednak produkcje, w których seks zostaje przedstawiony w całkiem zwyczajny sposób, jednak jego obrazowość i nagromadzenie dopełnia estetykę skierowaną tylko do dorosłych widzów. Odważni twórcy poruszający się w ramach konwencji grozy chętnie korzystają z wysokiej kategorii wiekowej, przekraczając granice również w kwestii pokazywania seksu i nagości.

fot. materiały promocyjne

Horror paranormalny

Filmy opowiadające o duchach, zjawach i nawiedzonych domach. Szkieletem fabularnym takich horrorów jest atak paranormalnej siły na bogu ducha winne, przypadkowe ofiary. W większości przypadków działania ducha związane są z jakąś klątwą z przeszłości, która zmusza widmo do błąkania się po świecie i atakowania wciąż żyjących.

DreamWorks SKG

Horror romantyczny

Tego typu produkcje odpowiadają na zapotrzebowanie odbiorców zauroczonych romantyczną wizją obcowania z czymś nienazwanym i niezwykłym. Po co mamy zakochiwać się w sąsiadce czy koledze z pracy, jeśli możemy uczuciem obdarzyć ducha, wampira czy zombiaka?

fot. materiały promocyjne

Horror psychologiczny

Poważniejsza odmiana kina grozy, bo biorąca się za bary z ludzką psychiką. Horrory psychologiczne pokazują często ekstremalne przypadki ludzkich odchyleń i aberracji. Są też obrazy kładące na ruszt nieprzepracowane traumy, które zalęgły się w ludzkich duszach niczym demony przeszłości. Niektóre horrory psychologiczne w sposób symboliczny przedstawiają je pod postacią potworności z piekła rodem. Tak było na przykład w Babadook, gdzie kryjący się żal po stracie ukochanej osoby przybrał formę tytułowego monstrum.

fot. materiały promocyjne

Found footage

Found footage to technika filmowa stylizowana na amatorskie nagranie dokumentalne, zrealizowane przez bohaterów, którym zazwyczaj przytrafiło się coś złego. Dzięki znamionom produkcji dokumentalnej obraz zyskuje naturalistyczną stylistykę, mającą za zadanie uwiarygodnić zdarzenia z ekranu. Gatunkiem filmowym, który najczęściej posługuje się tą formą, jest oczywiście horror. Dzięki temu straszenie może być bardziej sugestywne i rzeczywiste.

Haxan Films

Monster horror

Bohaterowie kontra monstrum, czyli klasyczna odmiana walki dobra ze złem. Potwór, z którym mierzą się protagoniści, musi być oczywiście potężny i wymyślny wizualnie – tak, żeby sam jego wygląd wywoływał strach i przerażenie.

Universal Pictures

Satanistyczny horror

Tutaj głównym antagonistą jest oczywiście diabeł, ale nie musi on pojawiać się w obrazie we własnej osoby. Najlepsze horrory satanistyczne to te pokazujące działania kultystów, próbujących realizować misję Złego. Trzeba uczciwie jednak zaznaczyć, że wiele produkcji mówiących o diable nie ma nic wspólnego z realnym satanizmem i korzysta jedynie z wyświechtanych sloganów, którymi posługują się konserwatywni aktywiści katoliccy.

fot. materiały promocyjne

Zombie horror

Motyw zombie apokalipsy przeżywał swój renesans kilka lat temu, wraz z wielkim sukcesem serialu The Walking Dead. Popkultura wyeksploatowała bardzo szybko żywe trupy i teraz trudno o naprawdę świeże podejście. Zombie na poważnie, zombie z przymrużeniem oka, zombie w konwencji akcji, zombie w konwencji ciężkiego dramatu – wszystko już było. Można odnieść wrażenie, że Zack Snyderze swoją Armią umarłych definitywnie dorżnął tę konwencję.

British Film Council / DNA Films

Folk horror

Wiejskie, odizolowane od świata „okoliczności przyrody”, a w nich hermetyczna społeczność oddająca się dziwacznym rytuałom i praktykująca niecodzienne zwyczaje. W takie miejsce przypadkowo trafiają zagubieni protagoniści, którzy bardzo szybko rozpoczynają walkę o przetrwanie. Doskonała konwencja do opowieści o sektach, kultach i starodawnych wierzeniach.

Netflix

Horror science fiction

Kosmos bywa przerażający – wiedzą o tym co nieco członkowie załogi statku Nostromo. Konwencja sci-fi daje olbrzymie możliwości twórcom, bo przecież wciąż nie wiadomo, co czai się wśród gwiazd. Mogą to być zarówno dryfujące w niebycie monstra, jak i wielcy przedwieczni, potężne demony, zaawansowani technologicznie mieszkańcy innych planet czy ksenomorfy niosące zagładę wszystkiemu, co spotkają na swojej drodze.

Twentieth Century Fox Film Corporation

Seryjny morderca

Filmy o seryjnych mordercach są często slasherami, ale zdarzają się również obrazy psychologiczne, a nawet dramaty. Tym razem antagonista nie ma nadprzyrodzonych mocy i wygląda jak jeden z nas. Tym, co wyróżnia go od pozostałych ludzi, jest permanentna żądza mordu i najbardziej obrzydliwe metody jej zaspokajania.

Decla-Bioscop AG

Horror paraboliczny

Horror korzystający z konwencji psychologicznej, ale w szerszym zakresie. Skupia się nie tyle na ludzkiej psychice, ile na ogólnym przesłaniu w kwestiach egzystencjalnych. Twórcy przy pomocy historii grozy przedstawiają prawdę o otaczającym nas świecie. Jak łatwo się domyślić, w wielu przypadkach myśl przewodnia jest bardzo pesymistyczna, dekadencka i nihilistyczna.

3sat/ARTE

Horror o zwierzętach

To chyba najbardziej realny horror z wszystkich wymienionych powyżej. Kto z nas, podczas przechadzki w lesie, nie oglądał się nerwowo za siebie, w poszukiwaniu ukrytego w zaroślach gotowego do ataku dzika? Kto, podczas oceanicznych kąpieli, nie wypatrywał złowieszczej płetwy na horyzoncie? Filmowcy dobrze znający nasze obawy zmaksymalizowali ludzki strach do absurdalnych rozmiarów, oferując nam takie koszmarki jak pies Cujo, ludożerca Grizzly czy słynny rekin ze Szczęk.

fot. materiały promocyjne