W głębi lasu - odwiedziliśmy plan polskiego serialu Netflixa opartego na prozie Harlana Cobena [RELACJA]

Harlan Coben to jeden z najbardziej poczytnych amerykańskich autorów powieści kryminalnych. Gdy pojawiły się pierwsze doniesienia o tym, że platforma Netflix produkuje nowy serial na podstawie jednej z jego powieści, byliśmy powściągliwie zaciekawieni. Gdy jednak dowiedzieliśmy się, że będzie to polski serial, nie mogliśmy odpuścić wizyty na planie.

12 czerwca 2020 o 13:00

Reklama

Michał Jarecki 12 czerwca 2020 o 13:00

Tagi: w głębi lasu

Netflix

Reklama

To była bardzo ciepła końcówka października – przyjechaliśmy do Tworek, dzielnicy Pruszkowa. Tego dnia zdjęcia odbywały się na terenie szpitala psychiatrycznego oraz cmentarza. Sale jednego z przynależących do szpitala obiektów zostały starannie przearanżowane, każdy szczegół dopasowano do ostatniej dekady XX stulecia – w serialu przeplatają się dwie ścieżki czasowe: rok 1994 oraz 2019. Zdjęcia, meble, nawet książki na półkach – to nie atrapy, wszystkie rekwizyty pamiętały tamte czasy.

Na cmentarzu realizowano scenę pogrzebu. Mimo jesieni pogoda była przyjemna, wiosenna – promienie słońca przedzierały się przez korony drzew, rozpraszając chłód wczesnego poranka. Ładny dzień, choć ta pełna drzew okolica miała w sobie coś niepokojącego. Kręcona wówczas scena wymagała mgły, a następnie deszczu. Nie było to dużym problemem – mgłę wygenerowały maszyny, a sprowadzone na plan wozy strażackie zajęły się dostarczeniem ulewy – odpowiednio rozbryzgiwane strumienie wody spadały na biegnących i skrywających się pod parasolami aktorów i statystów. Proste, a efekt pozwala nam wierzyć, że to, co, widzimy na ekranie, to prawdziwy jesienny deszcz.

Harlan Coben w swych powieściach często pisze o nierozwiązanych bądź niedokończonych sprawach z przeszłości. Nie inaczej jest w przypadku książki pt. W głębi lasu. Fabuła tego wydanego w 2007 roku thrillera skupia się na sprawie czworga nastolatków, którzy giną w lesie podczas letniego obozu. Po latach prokurator Paul Copeland, którego siostra była jedną z ofiar, wraca do niewyjaśnionej tragedii.

Ten zarys wystarczy nam, by poznać punkt wyjściowy fabuły nowego serialu Netflixa. Agata Malesińska i Wojciech Miłoszewski, współpracując z Cobenem, stworzyli scenariusz bazujący na książkowych wydarzeniach, jednak ci, którzy lubią być zaskakiwani, mogą spać spokojnie: serialowa wersja W głębi lasu to – zdaniem twórców – nie ekranizacja jeden do jednego, a przeniesiona na polski grunt autonomiczna wersja opowiedzianych przez autora wydarzeń. Zapytani o różnice reżyserzy – Leszek Dawid i Bartosz Konopka – odpowiedzieli:

Książka pisana jest bardziej egocentrycznie, a nawet męskocentrycznie, siłą rzeczy – jest to narracja pierwszoosobowa. U nas jest nieco inaczej – widzimy więcej, jesteśmy bardziej obiektywni, pokazujemy więcej życia, relacji. Jest tu w sumie około osiemdziesięciu postaci, wielu bohaterów, dużo wątków – znacznie poszerzyliśmy perspektywę. Nasza wersja poszerza charaktery postaci. Wydaje nam się, że stają się one ciekawsze, widzimy więcej wyborów, wpływów, interakcji.

Bartosz Konopka zagłębił się w temat różnic w mediach i zmian, które muszą zajść w przypadku adaptowania czegoś tak jednotorowego jak pierwszoosobowa powieść na odcinkową serię:

Warto zwrócić uwagę, że to, co bohater pierwszoosobowy w książce może skwitować kilkoma zdaniami, na ekranie wymaga kilku ujęć, sceny, która potrwa znacznie dłużej. Pewne rzeczy trzeba wyjaśnić i pokazać. Harlan to rozumiał, już przy pierwszych draftach pojął zmianę konwencji i jej konsekwencje. Pomógł nam zachować wiarygodność. Przez to, że opowieść stała się bardziej obiektywna, musieliśmy też rozwinąć jej motor napędowy. Wiecie, przekazanie pewnych rzeczy w formie napomknięcia w dialogu na ekranie nie zadziała. Pewne rzeczy po prostu musimy pokazać, a postacie zbudować od nowa.

Zapytani o konkretne różnice pomiędzy powieścią a serialem, rzecz jasna, uniknęli odpowiedzi. Póki co nie dowiemy się niczego więcej.

Netflix

Być może trudno w to uwierzyć, ale dopiero tego dnia poznaliśmy nazwiska aktorów, którzy w serialu odgrywają najważniejsze role. I choć na planie nie pojawił się Grzegorz Damięcki wcielający się w główną rolę Pawła Kopińskiego (tak nazywa się nasz polski Paul Copeland), to mieliśmy przyjemność porozmawiać z Agnieszką Grochowską i Jackiem Komanem, grających Laurę i Dawida Goldsztajnów – córkę i ojca.

Harlan Coben dość często wraca do sytuacji z dzieciństwa czy młodości swoich bohaterów, kładąc nacisk na silny związek przeszłości z teraźniejszością. Między innymi o to zapytaliśmy Agnieszkę, chcąc dowiedzieć się czegoś o jej postaci.

20 lat temu to, powiedzmy, początek studiów. Sama od razu zaczęłam sobie myśleć o tym, co działo się dwie dekady wcześniej. Przypomniałam sobie, jak jeździliśmy do Leszka Lichoty i chodziliśmy na bingo. Nie zdajesz sobie sprawy, że upływ czasu dotyczy ciebie tak samo, jak wszystkich innych – masz wrażenie, że dalej jesteś taki sam, że wciąż masz 20 lat, a potem rozumiesz, że wtedy... wtedy to było coś zupełnie innego. Ja utrzymuję kontakty ze znajomymi sprzed lat, często oglądam swoje koleżanki i kolegów w różnych odsłonach na ekranie. W życiu bywa różnie, ale w scenariuszu takie relacje są bardzo ważne, zwłaszcza jeśli lata temu wydarzyło się coś ważnego. W rzeczywistości, cóż, wszyscy mamy tę zdolność unikania tego, co trudne. Ważne dla scenariusza konfrontacje to coś, czego normalni ludzie na co dzień unikają. Laura – moja postać – jest raczej szczęśliwa, ale nagle dzieje się coś, co sprawia, że to wszystko staje pod znakiem zapytania. To coś, co zarówno dosłownie, jak i metaforyczne pochodzi z głębi lasu – pewne zdarzenia, które miały miejsce w lesie. Nie możemy wejść w szczegóły, ale to coś dosłownego i ukrytego jednocześnie. U podstaw życia Laury było coś, co zostało przetrącone czy złamane. Czy serialowa wersja tej postaci różni się od książkowej? Tak. Różnice są. Ale o tym widzowie przekonają się sami.

Chcieliśmy się też dowiedzieć, czego tak naprawdę możemy od W głębi lasu oczekiwać. Usłyszeliśmy, że – zgodnie z przypuszczeniami – choć doświadczymy różnic względem materiału źródłowego, to również jest przede wszystkim kryminał, thriller psychologiczny. Możemy oczekiwać dużej dawki napięcia i pogłębionych psychologicznie postaci. Serial z oczywistych względów będzie też mniej subiektywny. Twórcom zależało, żeby intryga była najważniejsza, ale to wciąż coś więcej niż kryminał. To opowieść o postaciach uwikłanych w skomplikowane sytuacje teraz i dawniej; opowieść o tym, jak człowiek próbuje poradzić sobie z czymś, co spada na niego znienacka, gdy musi się podnieść i potrzebuje pomocy innych. Jak powiedział nam Bartosz Konopka, choćbyśmy się starali, pewne rzeczy nie leżą wyłącznie w naszych rękach. W głębi lasu ma przypomnieć, że czasem warto delikatnie odpuścić kontrolę i zdać się na innych, pozwolić sobie pomóc.

Co o swoim bohaterze powiedział nam Jacek Koman?

To Dawid Goldsztajn, dyrektor szkoły, obozu letniego, na którym – podobnie jak w książce – dochodzi do tragedii. Reszta historii to konsekwencje tej tragedii – zarówno teraz, współcześnie, jak i dwadzieścia lat wcześniej. Dawid czuje się odpowiedzialny za to, co się wydarzyło, więc właściwie reszta jego życia to dochodzenie do zgody z samym sobą, próba odzyskania spokoju po tych wydarzeniach. Laura, jego córka, jest w wieku maturalnym, była uczestniczką obozu; tragedia spotkała jej kolegów i koleżanki. Czworo uczestników weszło do lasu i nigdy ich nie odnaleziono. Dziś, jak widzieliście, nagrywaliśmy uroczystość pogrzebu. Nie czytałem książki. Teraz trochę się nią zainteresowałem i może w końcu przeczytam, ale w kwestii adaptacji warto jest ocenić jak najtrafniej, czy scenariusz stoi na swoich własnych nogach. Można zapoznać się z materiałem źródłowym, by coś sobie uzupełnić, ale nie uważam, żeby było to konieczne. Serial to osobne dzieło i powinno wystarczyć, by jak najlepiej przedstawić bohatera. Teraz [w trakcie wywiadu – przyp. red.] widzicie mnie w wersji z roku 1994. Jest tu trochę technicznych utrudnień: jak tu wyglądać jednocześnie młodo i staro w tym samym okresie zdjęciowym. Ze starym nie mam problemu, z młodym jest trudniej [śmiech]. Dawid cierpiał z powodu odpowiedzialności, do której się poczuwał i z czego nigdy się nie wyplątał. Konsekwencje przeżywa do teraz. Zmiany emocjonalne czy psychiczne są żywe do dziś. Mówię ostrożnie, by zbyt wiele nie zdradzić...

Zaciekawieni zaangażowaniem Cobena – producenta – w proces powstawania serii i tego, jaką rolę, poza fabularnym tłem, odgrywa w serialu polska rzeczywistość, pociągnęliśmy twórców za języki.

Przyjęliśmy w pracach koncepcyjnych pewne założenia formalne, klucze do tej opowieści. Trzymając się ducha kryminału refleksyjnego albo psychologicznego, skupiliśmy się na tym, jak coś się odbija, odciska na człowieku, na ludziach wokół. Mogłoby się więc wydawać, że zrobimy z Polski coś mrocznego, pokażemy, jacy jesteśmy smutni, zdołowani, jak wciąż poszukujemy swojej tożsamości. Nie. Postaraliśmy się odnaleźć w tym jakąś nagrodę. Światło. Wydaje nam się, że znaleźliśmy sposób, żeby przekazać w tym wszystkim coś dobrego.

Jeśli zaś chodzi o Cobena – to człowiek z zasadami. Jego zasada: nie ulegać, nie wchodzić w promocję, w rozgłos, w zabawy wydawnicze. Po napisaniu książki zajmuje się kolejną, to daje mu pewną higienę. Ma prawo do decydowania, jest na bieżąco, ogląda materiały, czasem wyśle maile – "zaraz, w tej scenie powinno być inaczej". Uczestniczył też w tworzeniu scenariusza, konsultował go, sprawdzał. To były dobre podpowiedzi. Ma fajne podejście – nie próbuje niczego uparcie forsować, wie, że nie wszystko da się do końca pokazać tak, jak w książce. Wie, że spolszczamy tę całą sytuację, adaptujemy ją i przenosimy na nasz grunt, szanuje to. Ma tylko czasem pojedyncze uwagi dotyczące rozwiązania niektórych wątków, scen. To dobra, udana współpraca.

Efekt tej współpracy – mamy nadzieję, że rzeczywiście udanej – zobaczymy już wkrótce. W czerwcu na platformie Netflix pojawi się sześć, trwających po godzinie odcinków, a my zapoznaliśmy się już z pierwszymi dwoma. Jak wyszło? Powiemy Wam 12 czerwca rano!

Michał Jarecki

Tagi: w głębi lasu