Franz Kafka - recenzja filmu [FESTIWAL FILMOWY GDYNIA 2025]

Fot. Marlene Film Production

Franz Kafka jako człowiek i pisarz był dość specyficzny, więc Agnieszka Holland stała przed wielkim wyzwaniem. Musiała opowiedzieć o nim tak, aby widzowie oglądali film z zainteresowaniem, zaangażowaniem i przede wszystkim mogli zrozumieć go jako człowieka. Aby to osiągnąć, reżyserka wprowadza na ekran wiele pomysłów, których się nie spodziewałem; jest w tym dużo kreatywności, zaskoczeń i niekonwencjonalnych rozwiązań budujących obraz człowieka w nieprzewidywalny sposób. Reżyserka podjęła takie decyzje, które zdziwią nawet wielbicieli jej dokonań. 

 Agnieszka Holland nie tworzy typowej biografii, raczej stara się wejść w genialny umysł kogoś, kto ma totalny chaos w głowie. Chaos, z którego być może wynikała wyjątkowość jego twórczości. Dlatego w tej historii nie są ważne dzieła, lecz to, co miało na nie wpływ. Fabularnie film nie jest prowadzony liniowo, co na pewno wzbudzi wiele mieszanych odczuć. Z jednej strony dostrzegam to jako mocną zaletę, bo buduje interesującą postać. Z drugiej strony często czułem zmęczenie tym, co oglądałem. Po seansie odnoszę wrażenie, że to może stanowić problem dla wielu widzów. Styl pasuje do tego, co wiemy o Kafce, i nadaje projektowi wyjątkowy charakter, jednak zabrakło balansu i uporządkowania. Gdyby film lepiej budował emocje i immersję, całość byłaby bardziej angażująca. 

Często się zastanawiam, co jest najważniejsze w biografii, szczególnie gdy niewiele wiem o postaci, której historia dotyczy. Uważam, że chodzi o zrozumienie tej osoby i powodu, dla którego w ogóle warto o niej opowiadać. Pomimo męczącego chaosu Franz Kafka spełnia to zadanie, pozostawiając mnie ze świadomością, jak specyficzną i wyjątkową jednostką był ten człowiek. Nie czuję się zainteresowany jego twórczością, ale to nie zawsze musi tak działać. Po prostu buduje to jakiś rodzaj szacunku i zrozumienia. To wartość tego filmu, którą postrzegam jako mocną zaletę.

Idan Weiss jako Franz Kafka doskonale oddaje dziwność tej postaci. Może nie wszystko w tej historii działa odpowiednio, ale aktor buduje wyjątkową kreację i potrafi zainteresować. Wyróżnia się również Sandra Korzeniak jako jego matka, a reszta postaci stanowi dobre wsparcie dla Kafki i jego historii. Agnieszka Holland korzysta tutaj z nietypowego motywu – inni bohaterowie tworzą obraz pisarza. Nie chcę spoilerować, ale wiem, że to coś, co może wybić widzów z historii, bo jest dość niekonwencjonalne. Takich decyzji związanych z postaciami i nieoczekiwanymi rozwiązaniami jest tu sporo. Jedni będą traktować to jako wadę, inni się zachwycą. Jestem pomiędzy.

Franz Kafka to dla mnie film zaskakujący, bo dostałem coś, czego się nie spodziewałem po Agnieszce Holland. Czy to dzieło wybitne? Nie czuję tego, bo pod kątem emocji nie wszystko trafia w punkt, nie pozwala również na pełne zaangażowanie. Być może umysł Kafki jest zbyt specyficzny – doceniam kreatywność, ale nie przemawia to do mnie. Nie sądzę też, że mogłoby to trafić do Akademii Filmowej przyznającej nominacje do Oscara. Warte obejrzenia, ale dla wielu będzie to zbyt dziwny film.