„Jaś Fasola” – przyjemnie na głupiego popatrzeć

Opisywana produkcja liczy sobie zaledwie 14 odcinków, ale zupełnie nie przeszkodziło to stać się jej hitem na skalę światową. Brytyjczycy zresztą zawsze preferują krótsze, często kilkuodcinkowe sezony, w przeciwieństwie do seriali amerykańskich, gdzie zwykle tych jest dwa lub trzy razy tyle. Postaci Jasia Fasoli udało się jednak bezproblemowo przejść do kanonu komedii i zagościć na dobre w historii popkultury. Oprócz serialu telewizyjnego powstały także dwa filmy kinowe oraz kreskówka z postacią graną przez Rowana Atkinsona w roli głównej.

Za powstanie Jasia Fasoli odpowiada zresztą sam aktor go grający. Swoje alter ego wymyślił podczas swoich studiów na Oxfordzie, jeszcze w latach 70-tych. W ciągu kilku kolejnych lat aktor zagrał nawet kilka skeczy, ale nie była to jeszcze "ostateczna" wersja postaci. Na to trzeba było poczekać do roku 1987, kiedy to Atkinson pojawił się na festiwalu Just for Laughs w Montrealu w Kanadzie. Co ciekawe aktor zażyczył sobie, by jego występ znalazł się w francusko-, a nie anglojęzycznej części imprezy. Organizatorzy nieco się tym faktem zdziwili, bo w skeczu nie było nawet jednego zdania po francusku… Jak się okazało, Rowan Atkinson chciał sprawdzić, jak jego (najczęściej nieme) występy zostaną odebrane przez międzynarodową, nie zawsze znającą angielski publiczność. Imię postaci wymyślono nieco później, dopiero przy okazji produkcji serialu dla stacji ITV. Rozważano wiele "warzywnych" nazw, m.in. kalafior, ale ostatecznie zdecydowana się na znaną nam wszystkim fasolę.

W oryginale jest to Mr. Bean, czyli dosłownie Pan Fasola. Oficjalnie jednak ochrzczono w Polsce Pana Jasiem - i tak mamy więc Jasia Fasolę.

[image-browser playlist="608001" suggest=""]©1989 FremantleMedia

Serial emitowany był w latach 1989-1995 - między odcinkami były zatem długie przerwy. Wszystkie 14 odcinków ma około 25 minut i uważane są jednak jako jeden sezon. Pilot na antenę zawitał 1 września 1989 roku.

Oprócz Atkinsona serial tworzyli Robin Driscoll, Ben Elton i Richard Curtis, napisali scenariusze do niektórych odcinków, jednakże to Rowan Atkinson jest prawdziwym ojcem Jasia Fasoli. A przenośnia ta nieprzypadkowa, bo Fasola to właściwie dziecko w dorosłym ciele. Nie potrafi wykonać najprostszych życiowych czynności, a kiedy próbuje to zrobić, często ma to katastrofalne skutki. Jaś Fasola bardzo rzadko się odzywa - jeśli to robi, są to tylko krótkie zdania wypowiadane przeraźliwie niskim tonem. Charakterystyczną cechą serialu był - z braku lepszego terminu - niemy komizm sytuacyjny. Produkcja przypominała bowiem występy Jacquesa Tati i innych komików z filmów niemych. Dopatrzeć się też można było pomysłów rodem ze slapsticków.

[image-browser playlist="608002" suggest=""]fot. Nathan Wong

W ciągu pięciu lat serial zdobył ogromną popularność w Wielkiej Brytanii (poszczególne odcinki oglądało prawie 19 mln widzów), a także wkrótce po tym poza wyspami. Dalsze przygody Jasia Fasoli można było śledzić w filmach kinowych "Jaś Fasola: Nadciąga totalny kataklizm" i "Wakacje Jasia Fasoli", a także w serialu animowanym, w którym głosu głównemu bohaterowi użyczał sam Atkinson. Legendarna postać jednak prawdopodobnie już nie pojawi się w nowych przygodach - aktor stwierdził, że druga produkcja kinowa jest ostatnim jego występem jako Jaś Fasola.