W tym roku mija 77. rocznica wybuchu II wojny światowej – największego i najbardziej krwawego konfliktu w dziejach świata. To straszne wydarzenie do dziś stanowi jeden z najpopularniejszych okresów historycznych i trudno zliczyć filmy osadzone w jej realiach, jednak wiele z nich zasługuje na wyróżnienie. Oto lista kilku z tych najciekawszych tytułów.

Conspiracy (2001)

Film w reżyserii Franka Piersona, który zadebiutował tylko na szklanym ekranie, jest historią słynnego spotkania nazistowskich dowódców wojskowych oraz urzędników, mających ostatecznie rozwiązać tzw. „Problem Żydów” w Trzeciej Rzeszy. Jest to obraz bardzo kameralny, o znakomitych zdjęciach, którego głównymi zaletami są dialogi i doskonałe aktorstwo. Obsadzając film takimi nazwiskami jak Kenneth Branagh, Colin Firth i Stanley Tucci, można się spodziewać zapadających w pamięć kreacji i takimi właśnie Ostateczne rozwiązanie może się poszczycić. W pewnym sensie spotkanie elegancko ubranych mężczyzn w luksusowym domu, z zimną krwią opracowujących koncept eksterminacji ludności żydowskiej, przeraża bardziej niż niejedna krwawa scena bitwy w innych filmach.

Fury (2014)

Nowy film Davida Ayera w tym zestawieniu z pewnością budzi kontrowersje, jednak w mojej subiektywnej opinii Furia, pomimo poważnych wad i kliszowych scen, jest bardzo solidnym filmem wojennym. Oczywiście mierzi bardzo naciągana logika scen batalistycznych, które przypominają raczej naiwny western, lecz z drugiej strony sceny te są technicznie świetnie zrealizowane i intensywne. Film nie zawodzi w ukazaniu, jak łatwo chory spektakl wojny i śmierci brudzi szlachetne ideały i rozmywa granice pomiędzy wrogimi sobie żołnierzami. Aktorzy, z Bradem Pittem na czele, świetnie wykreowali cynicznych, zmęczonych walką ludzi o nieustannym napięciu psychicznym. Siłą Furii jest jej kameralna część i spokojniejsze sceny, których artystyczna realizacja, tj. zdjęcia i genialna muzyka Stevena Price’a, tworzą ciężki film o gęstej atmosferze zbliżającej się ku końcowi II wojny światowej.

Saving Private Ryan (1998)

Dziełu Stevena Spielberga zarzucić można bardzo niewiele, a wszelkie wady bledną przy rozmachu tego obrazu. Tytuł, który otrzymał aż pięć Oscarów, jest zdecydowanie jedną z najlepszych opowieści o żołnierzach II wojny światowej. Wejście filmu, ukazujące słynne lądowanie wojsk w Normandii, zostało zrealizowane bezbłędnie i do dziś pozostaje jedną z najbardziej rozpoznawalnych scen batalistycznych w historii kina. To dobitna i znakomita historia o losie żołnierzy oraz wartości życia ludzkiego w wirze piekła i bezsensu wojny. Steven Spielberg znów udowodnił, że znakomicie pracuje z aktorami, w rezultacie czego ci dali popis swoich umiejętności, a Tom Hanks został nominowany do Oscara. Nagrodę akademii za doskonałe zdjęcia do filmu zdobył nasz rodak – Janusz Kamiński.

Der Untergang (2004)

Niemieckojęzyczny film o ostatnich dniach Adolfa Hitlera oraz Trzeciej Rzeszy to jeden z najsłynniejszych i najlepszych reprezentantów kina europejskiego. To obraz przedstawiający wodza nazistów jako głęboko chorego człowieka o ogromnej charyzmie i niepokojącej sile oddziaływania na zwykłych ludzi. Gromkie brawa za absolutnie mistrzowską kreację Hitlera należą się Bruno Ganzowi, któremu akompaniowali także świetni aktorzy. To bardzo ciężki film o wojnie z perspektywy przegranego władcy i jego najbliższych współpracowników, żyjących w klaustrofobicznym bunkrze, gdzie atmosfera szaleństwa i beznadziei tężeje z każdą minutą. Znakomitym pomysłem było przeplatanie scen z Hitlerem fragmentami walki o Berlin, które tworzą kontrast, ukazując ignorancję, naiwność i chaos makabry napędzanej w imię psychopatów. Film został doceniony trzema nagrodami oraz nominacją do Oscara, chociaż zasługuje na więcej.

Sophie Scholl – ostatnie dni (2005)

Nie trzeba być żołnierzem czy szpiegiem, by wykazać się bohaterską prezencją. Sophie Scholl – ostatnie dni to biograficzne przedstawienie walki tytułowej bohaterki, niemieckiej studentki zwanej Białą Różą, z systemem nazistowskim. Film ciekawy już z tego powodu, że ukazuje sytuację niemieckiej młodzieży zbuntowanej przeciwko hitlerowskiej ideologii. Atmosfera napięcia towarzyszy inspiracji, jaka płynie z tej opowieści, w której garstka monachijskich studentów wykazuje dojrzałość większą od ludzi dorosłych, zarażonych szaleństwem nazizmu. Sophie Scholl jest tytułem zrealizowanym znakomicie, dowodzącym po raz kolejny, że Niemcy potrafią tworzyć świetne dramaty wojenne.

Letters from Iwo Jima (2006)

Drugi po Sztandarze chwały film wojenny wyreżyserowany przez Clinta Eastwooda, tym razem zrealizowany na podstawie scenariusza Irisa Yamashity. Listy z Iwo Jimy opowiadają historię obrony japońskiej wyspy Iwo Jima przed armią USA, ukazując tutaj wojnę z perspektywy Japończyków. Scenariusz został oparty na autentycznych listach generała Kuribayashiego, które wysyłał do swojej rodziny, a jego tragiczną postać znakomicie odegrał Ken Watanabe. Film traktuje o ludziach w sidłach konfliktu, którego nie pojmują, ale czujących wielki obowiązek wobec kraju. Wyprany z koloru, monochromatyczny filtr nadaje obrazowi ponury, melancholijny nastrój, jakby wskazywał, że wojna jest doświadczeniem strasznym i złowieszczo onirycznym.