Ta gorsza strona życia
Data premiery w Polsce: 10 października 2013Szesnaście dość krótkich opowiadań, historii o ciemnej stronie ludzkiej natury, o rzeczach, o których nie mówi się w słoneczny dzień. O zwykłych ludziach oraz ich czynach – często straszniejszych niż najgorsze koszmary, które rodzą się w naszych głowach późną nocą. Joyce Carrol Oates udało się pokazać ludzką zawiść, nienawiść, strach i beznadzieję, ludzkie niedoskonałości – czyli wszystko, o czym nie chcemy mówić i myśleć. Można mieć wrażenie, że autorka Sourland wyciąga z mrocznych zakamarków naszej świadomości to, o czym tak bardzo pragniemy zapomnieć.
Szesnaście dość krótkich opowiadań, historii o ciemnej stronie ludzkiej natury, o rzeczach, o których nie mówi się w słoneczny dzień. O zwykłych ludziach oraz ich czynach – często straszniejszych niż najgorsze koszmary, które rodzą się w naszych głowach późną nocą. Joyce Carrol Oates udało się pokazać ludzką zawiść, nienawiść, strach i beznadzieję, ludzkie niedoskonałości – czyli wszystko, o czym nie chcemy mówić i myśleć. Można mieć wrażenie, że autorka Sourland wyciąga z mrocznych zakamarków naszej świadomości to, o czym tak bardzo pragniemy zapomnieć.
Sourland z pewnością nie jest lekturą lekką – historie w niej zawarte, będąc boleśnie prawdziwe, nie zaliczają się do prostych rozrywek, choć przyznać trzeba, że niektóre trzymają w napięciu do ostatniej sekundy, nie pozwalając odłożyć książki. Próżno szukać w opowiadaniach Oates happy endu, choć można znaleźć chęć przeżycia i upór, by przezwyciężać trudności. Przede wszystkim jednak znajdujemy tam, wśród lęków i słabości, nieco krzywe odbicie nas samych. Odbicie na pozór idealnego społeczeństwa, które pod piękną maską bardzo często skrywa nieprzyjemne i zgniłe oblicze. Opowiadania zawarte w Sourland zrywają tę maskę, odkrywając prawdę. Nie szokującą prawdę, bo przecież według autorki doskonale wiemy, jak ona wygląda - po prostu nie chcemy się do tego przyznać.
Mamy więc opowieść o wypadku snutą przez małą dziewczynkę – co gorsza, zabójca jest na wyciągnięcie ręki. Potem cofamy się w czasie za pomocą pamięci siedzącej w kościele kobiety, która zaciskając zęby, stara się odpowiedzieć na nurtujące wielu ludzi pytanie: czy mamy dusze? Gdzie indziej pojawia się znany z horrorów dyniogłowy; tym bardziej przerażający, że jest po prostu człowiekiem. Chociaż tylko, jeśli człowieczeństwo traktujemy w kategorii biologicznej, bo w Sourland wielu pojawia się bohaterów, którzy nie zasługują na to, by określać ich mianem człowieka. Zagłębiając się w kolejne opowiadania, poznamy również nieco syndrom sztokholmski, spojrzymy na świat (na problem dobra i zła, wychowania, postrzegania rodziny) oczyma dziecka i poczujemy rozpacz żony, dla której mąż był całym życiem. Bardzo wiele miejsca autorka poświęca też kwestii dojrzewania – brutalnego przejścia z niewinnego, dziecinnego świata do świata dorosłych, w którym kłamstwo, ból i cierpienie są na porządku dziennym.
Autorka, sławna już w Stanach Zjednoczonych, specjalizuje się w krótkich historiach, w których bohaterowie są raczej nośnikiem emocji czy podejścia do życia, co doskonale widać w Sourland. Mimo wszystko książka nie jest dla wszystkich i nie tylko dlatego, że mroczna strona rzeczywistości w świecie przedstawionym może odstraszać - w pewnych momentach traci tempo i zaczyna się dłużyć. Abstrahując od osobistych preferencji, niektóre z opowieści są po prostu nużące, a puenty zbyt oczywiste; w niektórych zaś przeszkadza również nieco sztuczne hamowanie fabuły, by historia wydawała się dłuższa. Chociaż jeśli trafi się już na jedną z tych lepszych, szybko zapominamy o wadach poprzedniego utworu.
Mimo tych niedociągnięć po Sourland warto sięgnąć choćby po to, by wyrobić sobie opinię – zarówno o samej książce, jak i o pisarce. O książce, bowiem dotyka trudnych tematów rzadko poruszanych przez literaturę; o autorce zaś, gdyż jej nazwisko staje się sławne nie tylko w kraju ojczystym i z pewnością jeszcze będzie o niej głośno.
Poznaj recenzenta
Michał TalaśkaPoznaj recenzenta
Adam SiennicaDzisiaj urodziny obchodzą
ur. 1962, kończy 62 lat
ur. 1968, kończy 56 lat
ur. 1988, kończy 36 lat
ur. 1980, kończy 44 lat
ur. 1965, kończy 59 lat