Kary biblioteczne za przetrzymywanie książek nie są niczym nadzwyczajnym w naszym kraju; podobnie jak ich późniejsze umarzanie. Jednakże, jak donoszą media, czytelnicy, którzy wykręcili się od zapłacenia kary, nie będą mogli już spać spokojnie.

Fiskus chce, aby biblioteka rezygnująca z kar dla czytelników wystawiała im PIT-8C. Umorzona opłata jest bowiem ich przychodem, który należy wykazać w zeznaniu rocznym i opodatkować. Tak wynika z interpretacji (nr IBPBII/1/4511-132/15/DP) Izby Skarbowej w Katowicach.

Wystąpiła o nią Miejska Biblioteka Publiczna. Zgodnie z regulaminem nalicza opłaty za przetrzymywanie wypożyczonych książek. Na podstawie ustawy o finansach publicznych i stosownej uchwały Rady Miasta może je umorzyć. Robi to na wniosek dłużnika uzasadniony jego ważnym interesem bądź interesem publicznym.
Czy biblioteka jest zobowiązana wystawiać PIT-8C osobom, którym umorzono należności za przetrzymywanie wypożyczonych książek? Twierdzi, że nie. Argumentuje, że nałożenie kary to działanie zmierzające do uszczuplenia majątku czytelnika. Umorzenie opłaty powoduje, że do tego uszczuplenia nie dojdzie. Czytelnik nie uzyskuje jednak z tego tytułu dodatkowego przysporzenia.

Katowickiej izby skarbowej nie przekonały te argumenty. Nie miała wątpliwości, że umorzenie opłaty daje czytelnikowi wymierne korzyści. Uzyskuje więc przychód, który należy opodatkować.

Fiskus podkreślił, że dokonując umorzenia biblioteka zwalnia dłużnika ze zobowiązania. Gdyby nie ta ulga musiałby ponieść wydatek. Tym samym umorzenie ma dla czytelnika konkretny wymiar finansowy, gdyż nie powoduje uszczuplenia w jego majątku, do którego musiałoby dojść gdyby biblioteka nie zrezygnowała z należności. Co do zasady bowiem kara jest egzekwowana.

Reasumując, korzyści jakie osiąga dłużnik z tytułu umorzenia opłat za przetrzymywanie wypożyczonych książek stanowią dla niego realne przysporzenie majątkowe, a tym samym przychód podlegający opodatkowaniu. Biblioteka musi go wykazać w informacji PIT-8C, którą należy wysłać do czytelnika i urzędu skarbowego. Wartość umorzonej opłaty stanowi przychód z tzw. innych źródeł. Należy go wpisać w zeznaniu rocznym i opodatkować według skali.