Zima pod znakiem Wrony - recenzja filmu

fot. materiały prasowe TVP

Zima pod znakiem Wrony to zaskoczenie! Opis fabuły, który informuje nas o osadzeniu historii w stanie wojennym, trudno nie potraktować z obojętnością. W końcu PRL był wałkowany na wszelkie sposoby i można by pomyśleć, że widzieliśmy już wszystko. Bynajmniej! Kluczowy jest tu dystans, który wpływa na świeżość filmu. Dzięki temu, że główną bohaterką jest profesorka z Wielkiej Brytanii, pozostawiona na pastwę losu w dniu wybuchu stanu wojennego, obserwujemy wszystkie wydarzenia z zupełnie innej perspektywy. W związku z tym inaczej działają one na ekranie. Zima pod znakiem Wrony szybko staje się fascynującym doświadczeniem.

Ta bohaterka jest totalnie zagubiona: pewnego ranka wygląda przez okno i widzi czołg między blokami. Znajduje się w miejscu, w którym wszystko może się zdarzyć, a przez barierę językową – w latach 80. znajomość angielskiego nie była tak powszechna – staje przed trudnym wyzwaniem. To właśnie sprawia, że Zima pod znakiem wrony tak bardzo angażuje. Wchodzimy w świat bohaterki spoza polskiej rzeczywistości, której perypetie są pełne napięcia i emocji. Opowieść trzyma uwagę widza jak rasowy thriller. Wszystko, co w tego typu fabułach wydawało się oczywiste, tutaj nabiera głębszego znaczenia.

W tym wszystkim czuję postapokaliptyczny klimat, którego się nie spodziewałem. Stan wojenny zostaje dobrze przedstawiony – puste ulice i latające wrony, które zachowują się tak, jakby szukały padliny. Szarość polskich blokowisk i chaos wśród ludzi budują nastrój. Jest to stylowe, charakterystyczne i szalenie ciekawe. Dobre zdjęcia przedstawiają polską rzeczywistość, która nie wydaje się powtórką z rozrywki. Postapokaliptyczność zaczyna się później, gdy po ogłoszeniu stanu wojennego trzeba się w tym odnaleźć i przeżyć. Reżyserka opowiada to w sposób angażujący i wartki.

To wszystko pewnie by nie działało, gdyby nie Lesley Manville w roli profesorki z Wielkiej Brytanii. Jej zagubienie wypada tak naturalnie, jakby aktorka – wchodząc do polskiej produkcji – odczuła to na własnej skórze. To rola, która kradnie uwagę widza w każdym momencie. Obserwujemy poczynania kogoś, kto zmaga się z sytuacją niemożliwą. Z wyczuciem pokazuje, czym jest totalitarny system opresji. Prawdopodobnie wyobraźnia nie jest w stanie ogarnąć rzeczywistości, w której nagle traci się prawa człowieka. Manville na ekranie nadaje temu sens, głębszy wymiar i przede wszystkim emocje. Jej ekranowy magnetyzm napędza fabułę i nie pozwala jej się zatrzymać. Polscy aktorzy – Andrzej Konopka i Zofia Wichłacz – dobrze wspierają główną bohaterkę.

fot. materiały prasowe TVP

W kluczowym momencie Zima pod znakiem Wrony zaskakuje, bo finał idzie w innym kierunku, niż można się było spodziewać. Pojawia się ważny wątek tego, czy okrutne wydarzenia ze stanu wojennego przejdą na Zachód. To wydaje się kropką nad i, ponieważ pokazuje, że samo przetrwanie głównej bohaterki nie jest jedynym ważnym elementem. Coś, co może mieć większe znaczenie niż jednostka, przemyka w tej fabule i nadaje temu większy sens, ale nie przytłacza osobistej historii. 

Zima pod znakiem Wrony to thriller, który szybko nabiera rozpędu. Ma ciekawy klimat i napięcie wyczuwalne aż do samego końca. Dobry film, który pokazał, że apokalipsa stanu wojennego może elektryzować widza. Nie wierzyłem, że po tylu mniej lub bardziej udanych dziełach jest to w ogóle możliwe.