Powieść The Fall of Hyperion jest kontynuacją słynnej książki Hyperion i stanowi z nią fabularną całość. Wydawnictwo Mag wznawia cykl Dana Simmonsa w ramach serii Artefakty, która skupia się na klasycznych, choć czasami lekko już zapomnianych (akurat nie w tym przypadku) powieściach z gatunku fantastyki.

Upadek Hyperiona jest od dzisiaj dostępny w wybranych księgarniach. Do powszechnej sprzedaży trafi w połowie listopada. Książka kosztuje 49,00 zł za 624 strony w twardej oprawie.

Poniżej opis książki, jej okładka, a także dwa pierwsze rozdziały Upadku Hyperiona.

Tajemnicze Grobowce Czasu otwierają się. W rękach Dzierzby, który się z nich wynurzył, może spoczywać los całego rodzaju ludzkiego. Wygnańcy przypuścili szturm na Hegemonię Człowieka. Stworzone przez nas Sztuczne Inteligencje obróciły się przeciwko nam w próbie zbudowania Najwyższego Intelektu: Boga. Boga Maszyn. Jego powstanie może oznaczać unicestwienie ludzkości.
Za sprawą nieznanych sił losy Hegemonii, Wygnańców, SI i całego wszechświata splatają się wokół Dzierzby.
Oto wspaniała wizja przyszłości, w której wysoko rozwinięta technika miesza się z pradawnymi religiami, odkrycia naukowe łączą się z ponadczasową tajemnicą, a niezrównana ekstaza płynnie przechodzi w obezwładniającą zgrozę.

Rozdział 1

W dniu, kiedy armada wyruszyła na wojnę – w ostatnim dniu życia, do jakiego przywykliśmy – zostałem zaproszony na przyjęcie. Wszędzie odbywały się wtedy przyjęcia, w ponad stu pięćdziesięciu światach Sieci, ale tylko to jedno naprawdę się liczyło.

Za pośrednictwem datasfery potwierdziłem przyjęcie zaproszenia, upewniłem się, że mój najlepszy smoking jest świeżo wyprany, bez pośpiechu wykąpałem się i ogoliłem, ubrałem z wyszukaną elegancją i użyłem jednorazowego klucza w chipie zaproszeniowym, aby o oznaczonej porze przenieść się z Esperance na Centralną Tau Ceti.

Na tej półkuli CTC zapadał zmierzch. Padające niemal poziomo promienie słońca łagodnie oświetlały wzgórza i doliny Jeleniego Parku, szare wieże położonego daleko na południu Centrum Administracyjnego, płaczące wierzby i płomienne paprocie ogniste nad brzegami Tetydy, a także białą kolumnadę samej siedziby rządu. Goście przybywali tysiącami. Pracownicy biura ochrony witali każdego z osobna, porównywali podany na zaproszeniu kod z wzorcem DNA, po czym wdzięcznym gestem wskazywali drogę do baru i bufetu.

– M. Joseph Severn? – spytał uprzejmie mój przewodnik.

– Tak – skłamałem. Tak się teraz nazywałem, nie była to jednak moja prawdziwa tożsamość.

– Przewodnicząca Gladstone chętnie się z panem spotka, dziś wieczorem, ale nieco później. Zostanie pan zawiadomiony, gdy będzie mogła pana przyjąć.

– Znakomicie.

– Jeżeli życzyłby pan sobie innych napojów, przystawek lub rozrywek niż te, które już są do dyspozycji gości, wystarczy, że wypowie pan swoje życzenie na głos. Monitory dołożą wszelkich starań, aby je spełnić.

Skinąłem głową, uśmiechnąłem się i ruszyłem dalej. Zanim zdążyłem zrobić dziesięć kroków, mój przewodnik zwrócił się już do następnych gości schodzących z platformy terminalu.

Z mojego punktu widokowego – znajdowałem się na niewielkim wzniesieniu – widziałem kilkutysięczny tłum gości: kłębili się na setkach akrów wypielęgnowanej trawy, a niektórzy spacerowali po zagajnikach ozdobnie przyciętych drzew i krzewów. Powyżej rozległego trawnika, na którym stałem, tonącego już w cieniu nadrzecznych drzew, rozciągały się reprezentacyjne ogrody, za nimi zaś wznosił się majestatyczny gmach rządowy. Na patio grała orkiestra, a ukryte głośniki niosły muzykę do najdalszych zakątków Jeleniego Parku. Spod zawieszonego w górze transportalu na ziemię spływał spiralą nieprzerwany strumień EM-ów. Przez chwilę obserwowałem kolorowo odzianych pasażerów, wysiadających na platformie obok terminalu dla pieszych. Fascynowała mnie różnorodność pojazdów: wieczorne słońce odbijało się nie tylko w lśniących karoseriach standardowych vikkenów, altzów i sumatso, ale błyszczało też na rokokowych pokładach barek lewitacyjnych i metalowych kadłubach zabytkowych śmigów, które uchodziły za staromodne jeszcze w czasach, gdy istniała Stara Ziemia.

Długim łagodnym zboczem zszedłem nad samą Tetydę, nieopodal przystani, gdzie pasażerowie szerokimi strumieniami wylewali się z wprost niewiarygodnej zbieraniny pojazdów pływających. Tetyda była jedyną rzeką przecinającą Sieć: przepływając przez zbudowane specjalnie dla niej transportale, łączyła ponad dwieście planet i księżyców, a zamieszkujący na jej brzegach ludzie należeli do najbogatszych w całej Hegemonii. Pojazdy, którymi przybywali na Centralną Tau Ceti, jednoznacznie to potwierdzały – potężne krążowniki z blankowanymi kasztelami; powiewające mnóstwem żagli barkentyny; pięciopoziomowe barki, niejednokrotnie zao­patrzone w generatory lewitacyjne; ozdobne łodzie mieszkalne z włas­nymi transportalami na pokładzie; małe ruchome wyspy prze­niesione z oceanów Maui-Przymierza; sportowe ślizgacze i łodzie podwodne pochodzące z czasów przed hidżrą; ręcznie rzeźbione wodne pojazdy EM z Renesansu; przybyło też kilka nowoczesnych jachtów terenowych – ich kadłuby kryły się pod jajowatymi, lustrzanymi, idealnie gładkimi powłokami pól siłowych.

Goście, którzy z nich wysiadali, prezentowali nie mniej barwny i imponujący przekrój gustów i stylów: od pochodzących sprzed hidżry konserwatywnych strojów wieczorowych okrywających ciała nietknięte kuracjami Poulsena, po najnowsze twory projektantów mody z Centralnej Tau Ceti, drapowane na sylwetkach rzeźbionych przez najsłynniejszych ARNistów Sieci.

Ruszyłem dalej i zatrzymałem się przy podłużnym stole, by nałożyć sobie na talerz plaster rostbefu, sałatkę, filet z podniebnej kałamarnicy, curry z Parwati i świeży, jeszcze ciepły chleb.

Zanim znalazłem w pobliżu ogrodu miejsce do siedzenia, blask zachodzącego słońca przybladł, nastał zmierzch i pojawiły się pierwsze gwiazdy. Światła miasta i Centrum Administracyjnego zostały na ten jeden wieczór przyćmione, by ułatwić podziwianie armady. Niebo nad Centralną Tau Ceti od wieków nie było tak czyste i pogodne.

Siedząca nieopodal kobieta zerknęła z uśmiechem w moją stronę.

– My się chyba znamy...

Odpowiedziałem uśmiechem, chociaż wiedziałem, że się myli. Była niezwykle atrakcyjna i – na oko – dwukrotnie starsza ode mnie: miała około pięćdziesięciu lat standardowych, wyglądała jednak młodziej niż ja, dwudziestosześciolatek, a wszystko dzięki pieniądzom i Poulsenowi. Skórę miała tak białą, że niemal przezroczystą, włosy zaplecione w warkocz i upięte do góry, piersi – które delikatna jak mgiełka suknia bardziej odsłaniała niż ukrywała – ideal­ne. W jej oczach czaiło się okrucieństwo.

– Być może – odparłem. – Wydaje mi się to jednak mało prawdopodobne. Nazywam się Joseph Severn.

– Naturalnie! Jest pan artystą!

Nie byłem artystą. Kiedyś, dawno temu, byłem... poetą. Ale rzeczywiście, z danych persony Severna, którą przejąłem przed rokiem, po stracie mojej pierwotnej tożsamości, wynikało, że jestem artystą. Wszystko zostało zapisane w moim pliku we Wszechrzeczy.

– Pamiętam pana! – Roześmiała się.

Kłamała. Za pomocą drogiego komlogu wszczepionego w ciało połączyła się z datasferą.

Ja nie musiałem się z niczym „łączyć”... Cóż to było za niezręczne i niepotrzebne określenie; gardziłem nim mimo jego starożytnej proweniencji. Wystarczyło, że w wyobraźni zamknąłem oczy – i już byłem w samym środku datasfery. Omijałem symboliczne zabezpieczenia Wszechrzeczy i nurkowałem w powierzchniowych falach informacji, podążając za świetlistą pępowiną dostępową w głąb mrocznej toni „bezpiecznego” strumienia danych.

– Nazywam się Diana Philomel – powiedziała. – Mój mąż jest zarządcą transportu regionalnego na Sol Draconi Septem.

Skinąłem głową i uścisnąłem podaną mi dłoń. Ani słowem nie wspomniała o tym, że jej mąż był kiedyś naczelnym palantem w związku zawodowym skrobaczy pleśni na Wrotach Niebios, zanim polityczni protektorzy awansowali go na Sol Draconi; ani że dawniej nazywała się Dinee Cycatka i zarabiała na życie jako kelnerka i kurewka obsługująca czyścicieli przewodów wentylacyjnych Środkowego Zbiornika; ani że dwa razy aresztowano ją za nadużywanie czaru wspomnień – przy drugiej okazji poważnie poharatała niedoszłego lekarza rodzinnego; ani że w wieku dziewięciu lat otruła swojego przyrodniego brata, po tym, jak zagroził, że powie jej ojczymowi o schadzkach Dinee z górnikiem z Błotniska, który nazywał się...

– Miło mi panią poznać, M. Philomel – powiedziałem.

Miała ciepłą dłoń. Odrobinę zbyt długo przytrzymała moje palce.

– Czy to nie ekscytujące? – wyszeptała.

– Co takiego?

Zamaszystym gestem ogarnęła noc, zapalające się żarkule, tłumy w ogrodach.

– Ach, to przyjęcie, ta wojna... Wszystko.

Uśmiechnąłem się, pokiwałem głową i spróbowałem rostbefu. Był krwisty i całkiem niezły, choć lekki słonawy posmak zdradzał, że pochodzi z kadzi klonowniczych na Lususie. Za to kałamarnica wydała mi się najzupełniej prawdziwa. Kelnerzy podali szampana, napiłem się trochę; smakował podle. Dobre wino, szkocka whisky i kawa – tych trzech towarów nie dało się niczym zastąpić po śmierci Starej Ziemi.

– Myśli pani, że ta wojna jest konieczna? – zapytałem.

Diana Philomel otworzyła usta, żeby mi odpowiedzieć, ale mąż ją uprzedził.

– Ależ naturalnie, do licha!

Podszedł od tyłu i dołączył do nas na sztucznej kłodzie drewna, na której zasiedliśmy do kolacji. Był wysokim mężczyzną, dobre półtorej stopy wyższym ode mnie. Chociaż trzeba uczciwie przyznać, że ja jestem raczej niski. Pamięć podpowiada mi, że kiedyś napisałem wiersz, w którym zadrwiłem z siebie tymi słowy: „Pan John Keats, co ma pięć stóp wzrostu”. W rzeczywistości mierzę całe pięć stóp i jeden cal, ale już za życia Wellingtona i Napoleona nie było to dużo, bo średni wzrost mężczyzny kształtował się w granicach pięciu i pół stopy; w czasach współczesnych zaś, gdy ludzie z planet o przeciętnej sile ciążenia dorastają do sześciu, siedmiu stóp, jest to wręcz rozpaczliwie mało. Nie miałem ani grubych kości, ani potężnej muskulatury, które sugerowałyby, że wywodzę się z któregoś ze światów o większej grawitacji, dla przeciętnego obserwatora byłem więc zwyczajnie niski. (Kiedy cytuję tu swoje przemyślenia, odruchowo używam miar, w których myślę... Ze wszystkich zmian, jakie zaszły od czasu moich ponownych narodzin w Sieci, zdecydowanie najwięcej trudności sprawia mi myślenie w systemie metrycznym. Czasem staram się tego w ogóle nie robić).

– Dlaczego wojna miałaby być konieczna? – zwróciłem się do Hermunda Philomela, męża Diany.

– Bo tamci się o nią prosili, do diabła – odburknął.

Miał masywną żuchwę, na której (kiedy zaciskał zęby) wyraźnie rysowały się wszystkie mięśnie, i kiełkujący zarost, skutecznie opierający się próbom depilacji i golenia. Prawie nie miał szyi, za to jego dłonie były półtora raza większe – i wielokrotnie silniejsze – od moich.

– Rozumiem – powiedziałem.

– Ci przeklęci Wygnańcy. Sami się o nią prosili – powtórzył, po czym postanowił przywołać (na mój użytek) co ważniejsze argumenty: – Podskoczyli nam na Bressii, a teraz znowu podskakują na... na tym, no... jakże on się nazywa...

– W układzie Hyperiona – podpowiedziała mu żona, nie odrywając ode mnie oczu.

– No właśnie – przytaknął jej pan i małżonek. – W układzie Hyperiona. Próbują fikać, więc musimy tam polecieć i pokazać im, że u nas, w Hegemonii, nie będziemy tego tolerować. Rozumiesz pan?

Pamięć podszeptuje mi, że w dzieciństwie zostałem posłany do akademii Johna Clarke’a w Enfield, do której uczęszczało całkiem sporo byczków o ptasich móżdżkach i łapach jak bochny, takich jak ten tutaj. Z początku schodziłem im z drogi lub starałem się ich udobruchać. Po tym, jak moja matka umarła i cały mój świat wywrócił się do góry nogami, rzucałem się na nich z kamieniami, zacis­kając na nich drobne piąstki, a kiedy po ciosach ruszały mi się zęby i krwawiłem z rozbitego nosa, wstawałem z ziemi i zamierzałem się do następnego uderzenia.

– Rozumiem – przytaknąłem cicho.

Mój talerz był pusty. Resztką szampana wzniosłem toast na cześć Diany Philomel.

– Niech mnie pan narysuje.

– Słucham?

– Proszę mnie narysować, M. Severn. Jest pan artystą.

– Malarzem. – Bezradnie skinąłem pustą dłonią. – Przykro mi, nie mam piórka.

Sięgnęła do kieszeni męża i podała mi wyjęte z niej pióro świetlne.

– Niech mnie pan narysuje, bardzo proszę.

Narysowałem ją. Portret nabierał kształtów w powietrzu pomiędzy nami; linie wznosiły się, opadały, zakrzywiały i zawijały jak neonowe włókna w rzeźbie z drutu. Wokół nas zebrał się tłumek gapiów, który nieśmiałymi oklaskami powitał ukończenie dzieła. Rysunek nie był wcale taki zły: udało mi się uchwycić zmysłową krzywiznę długiej szyi, łuk podpiętego warkocza, wydatne kości policzkowe... nawet ten delikatny, dwuznaczny błysk w oku. Lepiej nie mogłem jej narysować, bazując na kuracji RNA i lekcjach, które przygotowały mnie do przejęcia nowej persony. Prawdziwy Joseph Severn poradziłby sobie lepiej... Naprawdę był niezły. Pamiętam, jak mnie rysował, kiedy umierałem.

1. Diana Philomel rozpromieniła się, zachwycona. M. Hermund Philomel spochmurniał.

– Są! – krzyknął ktoś. – Tam, patrzcie!

Tłum zaszemrał i ludzie zaczęli z zapartym tchem uciszać się nawzajem. Żarkule i lampy ogrodowe pociemniały, a potem całkiem pogasły. Tysiące gości wzniosły oczy ku niebu. Zmazałem rysunek i odłożyłem pióro na miejsce, do kieszeni Hermunda.

– To armada – powiedział nobliwy starszy pan w czarnym mundurze ARMII. Kieliszkiem wskazywał coś towarzyszącej mu młodej damie. – Właśnie otworzyli bramę. Pierwsze przejdą przez nią okręty zwiadu, później eskortowce.

Z tej odległości nie widzieliśmy samego transportalu; przypuszczam, że nawet oglądany z bliska, z kosmosu, byłby widzialny zaledwie jako prostokątna nieregularność na gwiaździstym niebie. Doskonale widoczne były za to płomienie z dysz okrętów zwiadowczych: najpierw przypominały stado świetlików albo lśniących muślinków, później, kiedy uruchomiły główne silniki i pomknęły przez układ Tau Ceti, upodobniły się do roju komet. Pojawienie się eskortowców wyrwało z piersi gości zbiorowe westchnienie; dysze olbrzymich statków pluły ogniem na sto razy większą odległość niż silniki jednostek zwiadowczych. Czerwonozłote smugi pocięły całe nocne niebo nad CTC, od zenitu po widnokrąg.

Ktoś gdzieś zaczął klaskać i kilkanaście sekund później wszystkie ogrody i trawniki Jeleniego Parku rozbrzmiały szaleńczym aplauzem i hałaśliwymi wiwatami; elegancki tłum miliarderów, urzędników rządowych i arystokratów ze stu różnych planet dał się porwać zapomnianemu szowinizmowi i żądzy wojowania, rozbudzonymi na nowo po trwającym ponad półtora wieku uśpieniu.

Ja nie klaskałem. Samotnie wzniosłem kolejny toast – już nie za lady Philomel, lecz za trwałą głupotę mojej rasy. Dopiłem szampana, który przez ten czas stracił resztkę bąbelków.

Nad naszymi głowami pojawiały się tymczasem najważniejsze okręty floty. Musnąwszy przelotnie datasferę (jej powierzchnia, wzburzona falami informacji, coraz bardziej upodabniała się do sztormowego morza), dowiedziałem się, że trzon armady ARMII: kosmos stanowi ponad setka ogromnych okrętów liniowych: czarnych, matowych lotniskowców, które w tej chwili, ze złożonymi wyrzutniami myśliwców, musiały przywodzić na myśl włócznie w locie. Towarzyszyły im okręty flagowe klasy 3K, równie piękne – i równie niezgrabne – jak meteory z czarnego kryształu; pękate niszczyciele, trochę przypominające przerośnięte liniowce, którymi zresztą w istocie były; wedety obronne, składające się w większym stopniu z czystej energii niż z materii – ich pola siłowe, ­nastawione na ­całkowite odbicie, upodabniały je do zwierciadeł, w których przeglądały się Tau Ceti i setki ognistych smug na niebie; szybkie krążowniki, poruszające się jak rekiny w ławicach wolniejszych statków; ociężałe transportowce, wiozące w bezgrawitacyjnych ładowniach tysiące komandosów; oraz dziesiątki okrętów wsparcia – fregat, myśliwców, torpedowców, okrętów łącznościowych i statków przenoszących ruchome transportale – ogromnych, dwunastościennych, zjeżonych baśniowym lasem anten i sond.

Dookoła floty wojennej, posłuszne komunikatom kontroli ruchu i zachowujące bezpieczny dystans, przemykały jachty, klipry słoneczne i prywatne statki międzyplanetarne, łapiąc w żagle światło gwiazd i blask armady.

Goście w ogrodach klaskali i wiwatowali hucznie; mężczyzna w czarnym mundurze cicho szlochał. Dyskretnie ukryte szerokopasmowe holokamery przekazywały ten obraz do wszystkich światów Sieci, a za pośrednictwem hiperłączy także do dziesiątek planet, które do Sieci nie należały.

Pokręciłem głową. Nie wstałem z kłody.

– M. Severn?

Nade mną stała jedna ze strażniczek.

– Tak, to ja. Słucham?

Ruchem głowy wskazała budynek rządowy.

– Przewodnicząca Gladstone przyjmie pana teraz.