19. Człowiek, który zabił Liberty Valance’a (1962)

Prawnik (James Stewart) i rewolwerowiec (John Wayne) kontra bandzior (Lee Marvin w tytułowej roli). Świetna robota mistrza gatunku Johna Forda.

18. Blazing Saddles (1974)

A teraz coś z zupełnie innej beczki - komedia, ale jaka! Mel Brooks stworzył genialną parodię westernów, w której kpi sobie do woli z tej konwencji. Czarnoskóry szeryf w mieście bezprawia kontra banda złoczyńców nieudaczników. Plejada doskonałych komików znanych z innych filmów Brooksa (m.in. Gene Wilder) plus on sam w podwójnej roli gubernatora erotomana i niezbyt rozgarniętego wodza Indian.

17. High Noon (1952)

Narodziny mitu szlachetnego obrońcy prawa. Gary Cooper jako szeryf (słusznie nagrodzony Oscarem), który samotnie podejmuje się obrony miasteczka przed bandą rewolwerowców. Ten kontekst filmu został wykorzystany na słynnym plakacie wyborczym Solidarności w trakcie pamiętnych wyborów 1989 roku. Cenzura kazała usunąć ze zdjęcia kaburę z rewolwerem i na plakacie dzielny szeryf ruszał do akcji bezbronny, co - biorąc pod uwagę tło tamtych wydarzeń - było bardzo znaczące.

16. Tombstone (1993)

Reżyser Rambo (George Pan Cosmatos) wziął się za western i wyszła z tego bardzo dobra produkcja. Film opowiada epizod z życia jednego z najbardziej znanych stróżów prawa na Dzikim Zachodzie, Wyatta Earpa (Kurt Russell), i jego braci, który zakończył się sławną strzelaniną w O.K. Corral. Świetne nawiązanie do klasycznych westernów, a na dokładkę fantastyczny Val Kilmer jako chory na gruźlicę rewolwerowiec Doc Holiday.

15. True Grit (2010)

Bracia Coen na Dzikim Zachodzie. Western nietypowy, bo jego głównymi bohaterami są nastoletnia dziewczyna oraz szeryf alkoholik, który pomaga jej dokonać zemsty na mordercach ojca. Film jest drugą ekranizacją powieść Charlesa Portisa pod tym samym tytułem. W pierwszej w rolę szeryfa wcielił się sam John Wayne. U Coenów w tej roli wystąpił Jeff Bridges. Świetne kino.

14. Tom Horn (1980)

Mistrzostwo antywesternu, czyli podgatunku, w którym jedni twórcy niszczyli mit Dzikiego Zachodu, który w dużej mierze ich poprzednicy sami zbudowali, tworząc setki groszowych powieści, a następnie filmów o dzielnych kowbojach. Film oparty na prawdziwej historii kowboja posądzonego o zabójstwo, który bezskutecznie próbuje udowodnić swoją niewinność. Jego śmierć w finale to symboliczny koniec epoki Dzikiego Zachodu. Wybitna i niestety przedostatnia rola Steve’a McQueena.

13. Unforgiven (1992)

Kolejny antywestern na liście, za który odpowiada aktor, dla którego kariera zaczęła się właśnie od tego gatunku – Clint Eastwood, w podwójnej roli, ponieważ był również reżyserem. Tu nie ma żadnych pozytywnych bohaterów, wszyscy są w taki czy inny sposób naznaczeni złem.

12. Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969)

Historia prawdziwej męskiej przyjaźni dwóch rewolwerowców, w których wcielili się Paul Newman i Robert Redford, tworząc jeden z najwybitniejszych ekranowych duetów w historii kina. Na dokładkę jeszcze świetna piosenka samego Berta Bacharacha, Raindrops Keep Fallin' on My Head, która zdobyła zresztą Oscara.

11. Ostatni pociąg z Gun Hill (1959)

Syn miejscowego bogacza, Craiga Baldena (Anthony Quinn), bierze udział w gwałcie i morderstwie Indianki. Niestety jej mężem jest szeryf Matt Morgan (Kirk Douglas). Morgan i Balden się przyjaźnią, więc doskonale rozumieją, że jeden nie może odpuścić sprawiedliwości, a drugi poświęcić syna. Świetny pojedynek dwóch zdeterminowanych facetów po przejściach, z których jeden ma za sobą sprawiedliwość, a drugi całe miasteczko.