30. Lucky Luke (filmy animowane 1971-2004)

Kowboj z charakterystyczną grzywką eskortuje grupę osadników z Nowego Jorku do Kalifornii i znów trafia na bandę braci Daltonów. Zblazowany i na pozór gamoniowaty, jak zawsze na końcu odjeżdża ku zachodzącemu słońcu, śpiewając, jaki to jest samotny. Zabawna animacja dla małych i dużych wielbicieli walki dobra ze złem na podstawie ikonicznego komiksu, na którym wychowały się pokolenia nie tylko Francuzów. Cenzura w pewnym momencie usunęła mu papierosa, który w komiksowej wersji Luke zawsze trzymał w ustach.

29. Winnetou (1962-68)

Godność, odwaga i szlachetność milicjanta przeprowadzającego staruszkę przez ulicę w plenerach Jezior Plitwickich. Pierre Brice w początkach swojej życiowej roli aktorskiej jako dzielny wódz Apaczów. Koprodukcja RFN i Jugosławii z przygodnym udziałem innych nacji.

Z dzisiejszej perspektywy razi naiwnością, podobnie jak książki Karola Maya, na podstawie których były kręcone filmy. Powiedzmy sobie jednak szczerze: kto nie zaczytywał się nimi w dzieciństwie?

28. Przełomy Missouri (1976)

Marlon Brando (Robert Lee Clayton) jako bezwzględny, strzelający w plecy łowca nagród versus Jack Nicholson (Tom Logan), koniokrad udający farmera. Brando rozprawia o potrzebie higieny, a Nicholson uprawia kapustę. Kpina z westernu, ale pojedynek aktorski wart zobaczenia.

27. Cowboys & Aliens (2011)

Mieszanka westernu i SF, a na dokładkę Harrison Ford i Daniel Craig. Jazda bez trzymanki i zabawa konwencją, którą popełnił Jon Favreau, reżyser filmów o Iron Manie.

26. Lemoniadowy Joe (1964)

Czechosłowacki western o kowboju abstynencie. Przezabawna komedia dla nieortodoksyjnych fanów gatunku.

25. Dances with Wolves (1990)

Przełomowy film dla kariery Kevina Costnera, który również ten obraz wyreżyserował. Rozliczenie z historią podboju Dzikiego Zachodu, która była równoznaczna z zagładą kultury Indian. Piękne zdjęcia i bardzo dobra, zapadająca w pamięć muzyka Johna Barry’ego .

24. Little Big Man (1970)

Dustin Hoffman jako porwany za młodu i wychowywany przez Indian chłopak, który następnie wraca do „swoich”, ale okazuje się, że ci są już dla niego zupełnie obcy. Antywestern Artura Penna, w którym reżyser, posługując się postacią głównego bohatera, pozwala nam spojrzeć na Indian niejako od środka, aby następnie skonfrontować ten wizerunek z tym, jak postrzegali ich walczący z nimi osadnicy i żołnierze. Gorzkie, ale nie pozbawione elementów komicznych przywracanie prawdy o tym, jak wyglądał podbój Dzikiego Zachodu.

23. Pat Garett i Billy Kid (1973)

Billy Kid (muzyk country Kris Kristofferson) to postać autentyczna, jeden z najbardziej znanych przestępców, jakich wielu siało postrach na Dzikim Zachodzie. Pat Garett (James Coburn) to również postać historyczna, były kumpel Kida, który został szeryfem i postanowił go schwytać. Reżyser Sam Peckinpah pokazuje, jak niewiele ich różni, mimo że teoretycznie stoją po dwóch stronach barykady. Kolejny antywestern, w którym upada mit szlachetnego szeryfa.

22. Slow West (2015)

Bardzo udana próba odświeżenia westernu, który wielu (niesłusznie) spisywało na straty. Nowozelandzkie krajobrazy z Władcy Pierścieni oraz komiczno-dramatyczna opowieść o dorastaniu, a do tego świetny (jak zawsze) Michael Fassbender jako łowca nagród Silas oraz Kodi Smit-McPhee jako młody szkocki arystokrata zagubiony na Dzikim Zachodzie w poszukiwaniu swojej, jak mniema, narzeczonej.

21. Silverado (1985)

Powrót do klasyki w wielkim stylu. Kevin Kline, Kevin Costner, Scott Glenn i Danny Glover jako grupa rewolwerowców, która postanawia uwolnić miasteczko od skorumpowanego szeryfa (Brian Dennehy). Mamy jednak rok 1985, więc nie może być już mowy o klasycznym podziale dobry szeryf – jego źli przeciwnicy.

20. Jak zdobyto Dziki Zachód (1962)

Epopeja o pionierach Dzikiego Zachodu i widowisko, do którego zatrudniono 12 tys. statystów oraz kilka indiańskich plemion. Rodzina Prescottów kontra tysiące kilometrów bezdroży, niebezpieczeństw i przeciwności losu w drodze do lepszego życia. Gwiazdorska obsada, także w epizodach.